اخترفیزیکدانان ایتالیایی در پژوهشی با همکاری دانشجوی دکتری دانشگاه بوعلی سینای همدان به شواهدی تازه در رد نظریه «گرانش اصلاح شده نیوتنی» رسیدند که صحت نظریه «ماده تاریک» را تقویت می کند.
به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران، وجود ماده تاریک همچنان یکی از معماهای بزرگ کیهان شناسی است. اگر چه ماده تاریک به طور مستقیم قابل مشاهده نیست اما پدیدههای مختلف مشاهده شده مانند حرکت گاز در کهکشانها، حضور آن را تایید میکند.
ستارهها در حال حاضر قادر به تولید جاذبه گرانشی کافی برای توضیح حرکت گازها در کهکشانها نیستند و وجود ماده تاریک نامرئی با مقداری تقریبا شش برابر بیشتر از ماده معمولی لازم است. البته فرضیههای دیگری توسط دانشمندان به عنوان جایگزینی برای ماده تاریک معرفی شده که از آن جمله، نظریه گرانش اصلاح شده نیوتنی است. این نظریه در سال ۱۹۸۳ توسط موتی میلگرام پیشنهاد شد و طبق آن در مقیاسهای کمتر از شتاب بنیادی ۱۰ به توان ۱۰ متر بر مجذور ثانیه، گرانش نیوتنی باید اصلاح شود.
در پژوهشی که با همکاری زهرا داوری، دانشجوی دوره دکتری کیهان شناسی دانشگاه بوعلی سینا در ایتالیا انجام شده با بررسی دادههای رصدی منحنی چرخش ۱۹۳ کهکشان دیسکی از پایگاه داده THINGS و SPARC و با کمک استناج آماری بایزین نشان داده شد که احتمال وجود یک شتاب بنیادی در گرانش اصلاح شده نیوتنی اساساً صفر است. به بیانی دیگر نشان داده میشود که در بازه ۱۰ سیگما چنین ثابتی وجود ندارد و نمیتواند یک نظریه اساسی در سطح کهکشانها باشد. لذا این پژوهش ضرورت وجود ماده تاریک را تقویت میکند.
به گفته دیوی رودریگز، استاد دانشگاه فدرال اسپریتو سانتو و سرپرست این پروژه، “این شاید قوی ترین شاهد در مورد نقض نظریه جایگزین MOND برای ماده تاریک باشد. اگر چه فقط تعداد کمی کهکشان برای کنار گذاشتن این مدل کافی است، اما بررسی انجام شده در این پروژه بر روی ترکیبی از ۲۰۰ کهکشان نشان داده که احتمال درستی این نظریه بسیار ناچیز است.
عضو دیگر این گروه والریو مارا، استاد دانشگاه فدرال اسپریتو سانتو می گوید: “علیرغم ناشناخته بودن ماهیت ماده تاریک این مطالعه تأیید کننده وجود آن است”
به گفته آنتونیو دل پاپولوو، استاد دانشگاه کاتانیا، “احتمالا ماده تاریک بسیار متفاوت از آنچه امروز تصور می کنیم، است.”
نویسنده دیگر این مقاله زهرا داوری، دانشجوی دوره دکتری کیهان شناسی از دانشگاه بوعلی سینا- همدان است که در طول دوره فرصت مطالعاتی در دانشگاه کاتانیا ایتالیا، محاسبات عددی و آماری این پژوهش را انجام داده است. نتایج حاصل از این تحقیق، ۱۸ ژوئن ۲۰۱۸ در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند