براساس آمار رسمی اعلام شده از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، تعداد شرکتهای دانش بنیان فعال در کشور با تنها ۳۸۲ مورد افزایش طی سال ۱۴۰۳ – با لحاظ ریزش شرکتها – به ۱۰ هزار و ۱۱۵ شرکت رسیده است.
به گزارش خبرنگار دیده‌بان علم ایران، بنابر آمار اعلامی از سوی تورج امرایی، معاون توسعه شرکتهای دانش‌بنیان معاونت علمی، طی سال ۱۴۰۳ تعداد ۸۳۳ شرکت دانش‌بنیان جدید به اکوسیستم علم و فناوری افزوده شده که با در نظر گرفتن شرکتهای دانش بنیانی که به دلایل مختلف از فهرست شرکتهای دانش‌بنیان خارج شده‌اند به طور خالص تعداد ۳۸۲ شرکت نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
این در حالی است که طی سه سال پیش از این به خصوص در سال ۱۴۰۱ که به نام «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» نامگذاری شده بود با برنامه‌ها و اقداماتی که در راستای رشد شرکتهای دانش‌بنیان صورت گرفت، نرخ رشد کمی شرکتهای دانش‌بنیان به مراتب بالاتر بود.
براساس آماری که تیرماه گذشته در پایان زودهنگام دولت سیزدهم از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان اعلام شد، خالص تعداد شرکتهای دانش‌بنیان ایجاد شده در سال ۱۴۰۱ بالغ بر هزار و ۶۲۸ شرکت و در سال ۱۴۰۲ با اندکی کاهش، بالغ بر هزار و ۴۷۳ شرکت بود که در مقایسه با خالص افزایش ۳۸۲ شرکتی فهرست شرکتهای دانش‌بنیان طی سال گذشته، حدود چهار برابر بیشتر بوده است.
معاونت توسعه شرکتهای دانش‌بنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در گزارشی که در تشریح عملکرد این معاونت در تارنمای معاونت علمی منتشر شده، صرفا به اعلام آمار شرکتهای افزوده شده به فهرست شرکت های دانش بنیان در سال ۱۴۰۳ و خالص افزایش شرکت ها اکتفا کرده و توضیحی در خصوص چرایی کاهش قابل توجه این آمار در مقایسه با سال های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۱ ارائه نکرده است.
به نظر می رسد حداقل بخشی از این افت نسبی در رشد کمی شرکت های دانش بنیان در سال ۱۴۰۳ احتمالا ناشی از تبعات جابه‌جایی دولتهای سیزدهم و چهاردهم خصوصا تغییرات و عزل و انتصابات گسترده ای است که در معاونت ها و مراکز مختلف معاونت علمی تا پایین ترین سطوح مدیریتی و بعضا کارشناسی را تحت تاثیر قرار داده و در بخش هایی مثل حوزه راهبردی ستادهای توسعه فناوری، ساختارها و برنامه‌های در حال اجرا را با تغییرات زیادی مواجه کرده است.
افت قابل توجه در روند توسعه شرکتهای دانش‌بنیان در سال گذشته فارغ از این که تا چه حد ناشی از تغییرات سریع و طبعا کمتر کارشناسی شده در سطوح مختلف مدیریتی و برنامه ها و ساختارهای معاونت علمی و تا چه حد متاثر از مشکلات و محدودیتهای مستمر و البته فزاینده در فضای اقتصاد و کسب و کار کشور بوده، فرصت سوزی گزافی است که روند امیدبخش چند سال گذشته در مسیر تحقق اقتصاد دانش بنیان را مختل می کند.
بدیهی است برای بهره برداری بهینه از ظرفیت‌های شرکتهای دانش بنیان در اقتصاد کشور، ضرورت دارد شرکتهای دانش‌بنیان به جرم مطلوبی برای نقش‌آفرینی اثرگذار برسند که افزایش پرشتاب تعداد شرکتهای دانش‌بنیان را ضرورت می‌بخشد.
روح الله دهقانی، معاون علمی رئیس جمهور فقید دولت سیزدهم تاکید داشت که بر مبنای محاسبات و ارزیابی‌های صورت گرفته، تحقق سهم حداقلی اقتصاد دانش‌بنیان در تولید ناخالص ملی در گرو دستیابی به ۲۰ هزار شرکت دانش بنیان در افق ۱۴۰۴ است و به گفته امرائی، دولت چهاردهم هم افزایش تعداد شرکتهای دانش بنیان به ۳۰ هزار شرکت تا پایان برنامه هفتم (۱۴۰۷) را دنبال می‌کند.
هدفگذاری بلندپروازانه ای که با شیب کنونی رشد شرکتهای دانش بنیان، بیش از پیش دور از دسترس می نماید و مثل اغلب برنامه ریزی ها و اهداف وعده داده شده در دولتهای مختلف مشخص نیست بر مبنای کدام مطالعه و ارزیابی علمی از شرایط و عوامل پیچیده اثرگذار در روندهای جاری و آتی ترسیم شده و تا چه حد از طرف خود مدیران مربوطه، واقع بینانه و جدی تلقی می شود!
انتظار می رود معاونت توسعه شرکتهای دانش‌بنیان معاونت علمی با توجه به ماموریت های محوله در راستای حمایت از ایجاد، توانمندسازی و توسعه شرکتهای دانش بنیان با آسیب شناسی و تبیین موانع راه اندازی، فعالیت و رشد این شرکت ها و علل فاصله زیاد نرخ رشد کمی این شرکتها با هدفگذاری های صورت گرفته و ترسیم چشم اندازهای واقع بینانه و منطقی در روند رشد این شرکتها، زمینه نقش آفرینی هر چه بیشتر این شرکت ها در عرصه اقتصاد کشور و اعتماد فعالان این حوزه و مردم به اجرایی بودن برنامه ریزی ها و وعده های حمایتی معاونت علمی را فراهم کند.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند