سالانه میلیون‌ها تُن پسماند حبوبات نظیر بقایای دانه های نخود سبز در اروپا دور ریخته می شود اما در ایتالیا دانشمندان برای تولید نوعی زیست پلاستیکِ همساز با محیط از آن بهره می برند.
به گزارش دیده‌بان علم ایران در این طرح که در قالب یک برنامه پژوهشیِ اروپایی در یک مرکز آزمایشگاهی در پارمای ایتالیا در حال اجراست، محققان تلاش دارند به پسماندِ حبوبات کنسرو، زندگی و کارکردِ تازه ای ببخشند، چرا که این بقایا، حاوی فیبر و پروتئین گیاهیِ چشمگیری هستند. در این روش، حبوبات پس از شستشو، چرخ می شوند و سپس یک حلاّل طبیعیِ ویژه به آنها اضافه می شود.
اِلنورا اومیلتا، شیمیدانِ این آزمایشگاه درباره فرآیندِ کار می گوید: «پروتئین گیاهی در یک حلاّلِ واسطه حل می شود. بعد مرحله جداسازیِ مایع از جامد را داریم، یعنی جداسازی بخشِ حاویِ فیبر از محلول کلی. عصاره استخراج شده ممکن است حاوی مقداری نمک باشد، اما درصدِ پروتئین موجود در آن بسیار بالااست. چیزی نزدیک به ۸۰ درصد.»
از فیبرهای گیاهی برای تولید ترکیبات تازه استفاده می شود. پروتئین‌ها ماده اصلی سازنده زیست پلاستیکها هستند.
سمونا برونکو، مدیر فنی این پروژه می گوید: «میزانِ خلوص، به ویژه خلوصِ پروتئین مهم است چرا که کیفیت و کاراییِ محصول نهایی یعنی زیست پلاستیک را افزایش می دهد. ما از پلیمرهای طبیعی استفاده می کنیم که در یک فرآیند ترکیبِ گرم با فیبر و پروتئین آمیخته می شوند و دانه هایی از زیست پلاستیک می سازند.»
این فرآیند دو فایده محیطی دارد. نخست آنکه پسماندها بازیافت می شوند و دیگر اینکه به جای نفت که ماده اصلی ساخت پلاستیک سنتی است، از منابع تجدید پذیر استفاده می شود.
کارگاهی در اسلوونی از چنین دانه هایی برای تولید آزمایشیِ گلدانهای کوچک بهره می برد. دانه های زیست پلاستیک در دستگاه تزریق قرار می گیرند، سپس به وسیله حرارت ذوب شده، در قالبهای ویژه شکل داده می شوند.
اِوا اشتراسر، یکی از مالکان این کارگاه می گوید: «این محصول می تواند در پوسالِ خانگی (کود حاصل از تجزیه پسماندهای آلی) به چرخه زیستی برگردد. وقتی دیگر نیازی به آن ندارید آن را در پوسال و یا حتی در خاکِ باغچه می گذارید. بعد از سه تا چهار ماه خود به خود تجزیه و جذب خاک می شود. ابتدا هزار نمونه آزمایشی تولید کردیم تا ببینیم که محصول نهایی چطور جواب می دهد. حالا دنبال مشتریان علاقمند هستیم، کسانی نظیرِ کشاورزان حافظ محیط زیست و کسانی که نمی خواهند با ضایعات پلاستیکی سر و کار داشته باشند.»
آینده زیست پلاستیکها اما در گرو این است که صنایع غذایی به شکل گسترده در زمینه بازیافت پسماندها سرمایه گذاری کنند.
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند