معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور از پوشش تمام مساحت کشور برای مطالعات اکتشافی و معدنی خبر داد.
به گزارش دیده‌بان علم ایران، دکتر جلیل قلمقاش، معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور برخی ادعاها مبنی بر این‌که تنها ۷ تا ۱۰ درصد از مساحت کشورمان تحت پوشش مطالعات اکتشافی و معدنی قرار گرفته است افزود: این ادعا خدشه‌ای بر پیکره متولیان بخش اکتشاف معدن است. با نگاهی جامع درمی‌یابیم سرتاسر ایران چند بار در دهه‌های گذشته مورد مطالعات زمین‌شناسی و اکتشافی قرار گرفته و نتایج آن در چارچوب نقشه‌های زمین‌شناسی و اکتشافی در مقیاس‌های مختلف منتشر شده است.
وی با بیان این‌که بین سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۷۰ سرتاسر ایران همراه با برداشت و تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی یک‌دویست‌و پنجاه‌هزارم، با دقت مناسب و برای نخستین بار مورد پی‌جویی و اکتشاف مواد معدنی قرار گرفت، خاطرنشان کرد: در فرآیند تهیه نقشه های زمین‌شناسی یادشده سرتاسر ایران با فواصل دو و نیم کیلومتری مورد بررسی و پیمایش قرار گرفت و آثار و نشانه‌های معدنی شناسایی و روی نقشه‌های زمین‌شناسی یک‌دویست‌و پنجاه‌هزارم ارائه شدند.
وی ضمن اشاره به طرح تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی یکصدهزارم در مرحله بعدی با دقت بیشتر گفت: مهم‌ترین هدف این طرح بزرگ، اکتشاف مواد معدنی بوده که کارشناسان زمین‌شناسی طی سال‌ها تلاش و انجام پیمایش‌های صحرایی با فواصل یک کیلومتری، تا پایان برنامه پنج ساله چهارم توانستند ۹۵ درصد مساحت کشور را توسط این نقشه ها پوشش دهند.
وی گفت: اگر به زبان امروزی در مورد فرآیند برداشت و تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی یکصدهزارم توضیح دهم، در طرح یادشده ۹۵ درصد سرزمین ایران -بجز مناطق بیابانی و کویری- با فواصل یک کیلومتری مطالعه یا اسکن شده است و می‌توان گفت نقشه‌های زمین‌شناسی یکصدهزارم تصویر زمین‌شناسی دقیقی از سرزمین ایران هستند که وسعت پیکسل‌های آن یک کیلومتر مربع است.
قلمقاش تاکید کرد: در این شرایط چگونه برخی از کارشناسان ادعا می‌کنند فقط ۱۰ درصد کشور مورد مطالعات اکتشافی قرار گرفته است؟ این در حالی است که در چهارچوب نقشه‌های زمین‌شناسی یکصدهزارم چند هزار اثر معدنی در کشور معرفی شده که امروزه بیشتر آنها به معدن یا محدوده معدنی تبدیل شده‌اند.
این مقام مسئول تهیه نقشه‌های ژئوشیمیایی یکصدهزارم را گام بزرگ دیگری در اکتشاف سراسری مواد معدنی کشور عنوان کرد و افزود: در این طرح بخش بزرگی از مساحت کشور مورد مطالعه، نمونه‌برداری، آنالیز و پردازش قرار گفت و در نهایت نقشه‌های ژئوشیمیایی که در بردارنده آنومالی عناصر معدنی هستند برای بیش از ۸۰ درصد مساحت کشور منتشر شد.
به گفته وی، طرح دیگری که برای اکتشاف مواد معدنی پنهان در سرتاسر کشور انجام شده است، برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی با فواصل پروازی ۷ کیلومتری بوده که نتایج این مطالعات به صورت نقشه‌های ژئوفیزیک هوایی با مقیاس یک دویست‌و‌پنجاه هزارم در سال‌های گذشته منتشر شده است.
معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با اشاره به طرح‌های اکتشافی چکشی که توسط این سازمان انجام شده، تصریح کرد: در این طرح بخش بزرگی از مناطق مستعد معدنی کشور مورد مطالعه مجدد و دقیق قرار گرفت.
قلمقاش در ادامه به انجام طرح‌ها و پروژه‌های اکتشافات موضوعی به همت سازمان‌های صنایع و معادن استان‌ها طی دهه‌های گذشته اشاره کرد و گفت: طرح‌های اکتشافی موضوعی یا منطقه‌ای توسط کارشناسان بومی یا شرکت‌های مهندسان مشاور اجرا در استان‌های مختلف کشور اجرایی شد.
وی یادآور شد: در چارچوب این طرح‌ها پتانسیل‌های معدنی هر استان به دقت بررسی شده و نتایج آنها در قالب نقشه و گزارش‌های مناطق مستعد معدنی در مقیاس یک‌بیست‌هزارم و در برخی موارد دقیق‌تر در سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها وجود دارد.
به گفته این کارشناس، به همه مطالعات یادشده؛ نتایج طرح‌های اکتشافی به همت شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی مس، شرکت ملی فولاد، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی‌و… را باید همراه با اطلاعات اکتشافی ارزشمند تولید شده سالانه توسط گروه‌های دانشکده‌های زمین‌شناسی و معدنی در قالب طرح‌های پژوهشی در مناطق مختلف کشور را هم اضافه کرد.
قلمقاش در ادامه به طرح برداشت و تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی کاربردی در مقیاس یک‌بیست‌وپنج‌هزارم اشاره کرد و افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها کل کشور در قالب ۱۱ هزار نقشه استاندارد مطالعه خواهد شد که این طرح از سال ۱۳۸۴ آغاز شده و تاکنون سازمان توانسته بیش از ۵۰۰ منطقه از کشور را در این مقیاس مطالعه کند.
معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور اهداف مطالعات ذکر شده را اکتشاف پتانسیل‌های معدنی جدید و مطالعات توسعه شهری دانست و معتقد است یکی دیگر از طرح‌های اکتشافی بزرگ در دست اجرا برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی با فواصل پروازی ۲۵۰ متری است که توسط این سازمان انجام می‌شود.
وی با تاکید بر این‌که به طور یقین ایران تنها کشور منطقه است که با تکیه بر روی توان کارشناسی خود این طرح بزرگ را اجرا می‌کند، خاطرنشان کرد: سرتاسر مساحت کشور در مقیاس‌های یک دویست و پنجاه هزارم و یکصدهزارم به طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته که این اطلاعات به صورت رایگان یا با قیمت‌های پایین در اختیار عموم مردم قرار دارد.
قلمقاش وجود نقشه‌های زمین‌شناسی و اکتشافی یکصدهزارم را در ایران بسیار ارزشمند دانست و تاکید کرد: برخی از کشورهای پیش‌روی معدنی از جمله استرالیا و چین پوشش کامل این نقشه‌ها را در اختیار ندارند و این در حالی است که در حال حاضر تنها ایران و آمریکا طرح سراسری تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی یک بیست و پنج هزارم را دنبال می‌کنند.
این مقام مسئول با تاکید بر این‌که اکتشاف مواد معدنی پایان ندارد و انسان برای ادامه حیات نیاز به مواد معدنی جدید دارد، تصریح کرد: به همین دلیل برخی کشورهای پیشرو، برای کشف ذخایر معدنی جدید، با صرف هزینه‌های بالا به مناطق دوره افتاده، اقیانوس‌ها و حتی سیارات دیگر می‌روند و عملیاتی اکتشافی انجام می‌دهند.
به گفته معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور برخی از مواد معدنی با رشد فناوری و اختراع وسایل جدید و گذشت زمان ارزشمند می‌شوند و عنصر بی ارزش امروز، ممکن است فردا با رشد فناوری ارزشمند شود که لیتیوم مثال بارزی برای این موضوع است.
وی با بیان این‌که هر روز روش‌های نوینی برای اکتشاف مواد معدنی ابداع می‌شود که در دهه‌های گذشته نبوده و می‌تواند کارشناسان را در کشف مواد معدنی کمک کند، خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن موارد یادشده اکتشاف همیشه ادامه دارد اما این واقعیت به این معنی نیست که کارها و اطلاعات قبلی را نادیده بگیریم.
قلمقاش در پایان با اشاره به این‌که برای تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، نقشه‌های ژئوشیمیایی، نقشه‌های ژئوفیزیک هوایی و طرح‌های اکتشافی متعدد در کشور تلاش‌های زیادی شده که این فعالیت‌ها قابل احترام است، تاکید کرد: جایگاه امروزی ایران در تولید ذخایر معدنی و داشتن چندین معدن در مقیاس جهانی مربوط به تلاش‌های شبانه‌روزی کارشناسان است که باید به آنها احترام گذشت و قدردان آنها بود.
انتهای پیام