استادیار جوان ایرانی دانشگاه ویسکانسین با دریافت کمک هزینهای از بنیاد ملی علوم آمریکا در تلاش است با طراحی مدلی مجازی از تومور سرطان شایع پانکراس (لوزالمعده) انسان، امکان بررسی تغییرات سلولی بافتهای سرطانی را فراهم کند.
به گزارش خبرنگار دیدهبان علم ایران، مهسا دباغ، محقق زیست پزشکی کالج مهندسی و علوم کاربردی دانشگاه ویسکانسین – میلواکی امیدوار است با بهرهگیری از این مدل به تشخیص زودهنگام و دقیق تر سرطان کمک کند.
دباغ که تحصیلات کارشناسی و کارشناسی ارشد را در دانشگاه صنعتی شریف و دوره دکتری و پسادکتری را در دانشگاه صنعتی راپینرانتا فنلاند گذرانده با استفاده از تخصصش در مدلسازی محاسباتی چگونگی درک و پاسخ سلولها و اندامکهای درون سلولی به تغییرات محیط اطرافشان سعی دارد با بررسی تغییرات محیط پیرامون تومورهای سرطانی که نقش تعیینکنندهای در روند بیماری دارد، میزان پیشرفت سرطان را مشخص و احتمال بدخیم شدن بافت در آینده را پیش بینی کند.
وی با دریافت جایزه (CAREER) بنیاد ملی علوم که کمک هزینهای پنج ساله به مبلغ ۵۴۲۰۰۰ دلار است، ساخت مدل و اعمال آن بر روی یک نوع شایع تومور پانکراس، به نام آدنوکارسینوم مجرای پانکراس را آغاز کرده است.
مبتلایان به سرطان لوزالمعده اغلب تا زمانی که بیماری به مراحل پایانی نرسیده یا به سایر اندامها سرایت نکرده باشد علائم فیزیکی مانند درد ندارند. لذا به گفته دباغ «اگر مکانیسمهای سلولی بدخیمی را درک و آنها را ردیابی کنیم به موفقیت بزرگی در پیشگیری و درمان این سرطان خواهیم رسید»
وی که معتقد است این مدل در افزایش تشخیص زودهنگام و دقیق تر سرطان بسیار مفید خواهد بود در پروژه خود یک رویکرد مقایسه ای، مدلسازی بافت سالم و بافت بیمار برای یافتن تفاوت ها – اتخاذ خواهد کرد.
دباغ و اعضای آزمایشگاه او با استفاده از میکروسکوپ نیروی اتمی برای اندازه گیری نیروهای مولکولی به صورت سه بعدی، خواص بیومکانیکی بافت های مختلف را تعیین کرده و سپس آن را وارد مدل محاسباتی می کنند. مثلا در مورد سرطان، سطوح مختلف سفتی بافت نشانه بدخیمی یا بدخیمی پیشرونده است.
به گفته او، آنها همچنین به دنبال یک شبکه عروقی خواهند بود که در اطراف بافت شروع به شکل گیری می کند و وجودش برای گسترش سرطان ضروری است. یکی دیگر از ویژگی هایی که این تیم بررسی خواهند کرد سطح فیبر کلاژن است که ساختار بافت ها را فراهم می کند.
حین سرطان لوزالمعده، فیبر کلاژن ساخته می شود و لایه ضخیمی از بافت اسکار در اطراف تومور تشکیل میدهد که مانع از رسیدن داروها به سلول های سرطانی می شود.
جنبه منحصر به فرد این مدل این است که می توان آن را برای بیماران فردی با استفاده از داده های بیولوژیکی خاص آنها شخصی کرد. به گزارش دیدهبان علم، از آنجایی که این مدل پیچیدگی و ناهمگونی یک تومور واقعی انسانی را تکرار میکند، میتواند برای آشکار کردن پیشرفت بیماریهای دیگر، مانند بیماریهای قلبی عروقی آترواسکلروتیک، بهبود زخمهای مزمن و گسترش ویروسها نیز اصلاح شود. این مدل همچنین به عنوان بستری برای ارزیابی ایمن داروها و درمان های جدید قابل استفاده است.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند