استخوانی کوچک در زانو که تصور می‌شد در سیر تکامل انسان از بین رفته دوباره بازگشته است.
به گزارش دیده بان علم ایران، متخصصان دانشگاه امپریال کالج در لندن می‌گویند اکنون این استخوان در تاندون پشت زانوی برخی افراد دیده می‌شود.
به نظر متخصصان این استخوان هیچ کارکردی ندارد و آنها که این استخوان را ندارند بدون مشکل زندگی می‌کنند اما آنها که استخوان را دارند بیشتر مستعد آرتروز هستند.
این استخوان که فابلا (لوبیای کوچک) نام دارد از دسته استخوانهای سزاموئید است، یعنی استخوان‌هایی که در دخالت تاندون یک ماهیچه رشد می‌کنند مثل استخوان کشکک.
مطالعه کالبدشناسان امپریال کالج با بررسی متون و اسکن‌های پزشکی علمی ۱۵۰ سال گذشته در بیست و هفت کشور دنیا نشان داد از سال ١٩١٨ تا ٢٠١٨، یعنی در صد سال گذشته فراوانی این استخوان بیش از سه برابر شده است. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که در سال ١٩١٨ حدود یازده درصد جمعیت دنیا در زانویشان استخوان فابلا داشتند اما در سال ٢٠١٨ این میزان به ٣٩ درصد رسید.
به گفته دکتر برتوم پژوهشگر امپریال کالج، کسی نمی‌تواند به این سوال جواب بدهد که آیا به این استخوان نیاز داریم یا نه چون درباره‌اش تحقیقی نشده است: ”
ممکن است عملکرد فابلا مثل بقیه استخوانهای سزاموئید باشد، کمک کند که اصطکاک تاندون‌ها کم شود و نیروی ماهیچه را به مسیر دیگری هدایت کند یا مثل استخوان کشکک زور مکانیکی ماهیچه را بیشتر کند. شاید هم اصلا هیچ کاری نکند.”
در میمون‌سانان، فابلا می‌تواند کاری مثل کشکک داشته باشد، زور ماهیچه را بیشتر کند. اما وقتی اجداد میمون‌ها بزرگ جثه و انسان تکامل می‌یافت بتدریج این استخوان را از دست دادند.
اما اکنون این استخوان برگشته و دردسرساز شده است. کسانی که استئوآرتریت (آرتروز) زانو دارند دو برابر بیشتر ممکن است این استخوان کوچک را در زانو داشته باشند تا کسانی که آرتروز زانو ندارند.
به جز این، فابلا ممکن است باعث درد و ناراحتی شود و جراحی تعویض مفصل زانو را با مشکل روبرو کند.
اما چرا این استخوان برگشته؟ پژوهشگران فرضیه تغییر تغذیه را مطرح می‌کنند. تغذیه بهتر باعث شده بشر بلندقدتر و سنگینتر شود، یعنی استخوانهای ساق کشیده‌تر و ماهیچه‌های پشت ساق بزرگتر شده‌اند و این یعنی فشار روی زانو بیشتر شده است.
استخوانهای سزاموئید مثل فابلا در واکنش به نیرویی که بر آنها اعمال می‌شود شکل می‌گیرند و حال که فشار بر زانو بیشتر شده، این استخوان دوباره برگشته است.
پژوهشگران اکنون می‌خواهند سن و جنس و محل زندگی کسانی راکه فابلا در زانو دارند مشخص کنند و بدانند که آیا فابلا در هر دو زانو است یا فقط در یک زانو.
این پژوهش هم به کسانی که بیماری‌های زانو را درمان می‌کنند کمک کند و هم به درک بهتری از روند تکامل بشر در صد سال گذشته.
این پژوهش در نشریه کالبدشناسی بریتانیا منتشر شده است.
انتهای
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند