با تجاری سازی دستاورد مهم محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در تولید بذرهای هیبرید به روش مهندسی معکوس، زمینه سازی جلوگیری از خروج سالانه ۲۰۰ میلیون دلار ارز برای واردات بذور سبزیجات در کشور کلید خورد.
به گزارش دیده بان علم ایران، قرارداد اعطای لیسانس غیر انحصاری حق استفاده از دانش فنی تولید لاین های دابل هاپلویید خیار از طریق روش کشت جنین های حاصل از گرده های پرتو تابی شده و نیز تحویل گیاهچه های به دست آمده از روش اصلاح معکوس به منظور تولید و تجاری سازی و فروش محصول، همزمان با هفته پژوهش در جشنواره تقدیر از پژوهشگران و فناوران برتر وزارت جهاد کشاورزی به امضای دکتر نیراعظم خوش خلق سیما، رییس پژوهشگاه و شمس الدینی لری، مدیرعامل شرکت کشت و صنعت بی دانه تاکستان رسید.
دکتر مهران عنایتی شریعت پناهی، مدیر گروه کشت بافت و سلول پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اظهار داشت: در حال حاضر ۹۸ درصد بذور سبزی و صیفی جات کشور وارداتی است که سالانه طبق آمار رسمی حدود ۹۰ میلیون دلار و براساس آمار غیررسمی بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار صرف واردات آنها می شود. علاوه بر ارزبری، بذرهای وارداتی برای شرایط آب و هوایی ایران اصلاح نشده اند و مصرف آب آنها بالاست.
به گفته وی برای تولید بذرهای هیبرید مورد نیاز در کشور و بی نیازی از واردات باید به تکنولوژی تولید لاینهای مادری بذور دست پیدا کرد که کمپانیهای خارجی به هیچ وجه چنین تکنولوژی ای را به ما نمی دهند یا این که با استفاده از روش هاپلوئیدی و اصلاح معکوس به این لاینها برسیم. در این راستا پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اقدام به تولید بذرهای هیبرید به روش اصلاح معکوس کرده که به تهیه پروتکلهای تولید گیاهان دابل هاپلویبد
در سبزی های مختلف و تولید لاینهای مادر مورد نیاز تولید بذرهای هیبرید منجر شده است.
شریعت پناهی با اشاره به این که تولید گیاهان دابل هاپلوئید از سریعترین روشهای بهنژادی و اصلاح نباتات است خاطرنشان کرد: گیاهان هاپلوئید گیاهانی هستند که تعداد کروموزومهای اصلی آنها به نصف کاهش یافته و گیاهان دابل هاپلوئید هم از تولید هاپلوئید و دو برابر کردن کروموزومهای آنها ایجاد می شوند.
وی صرفه جویی حداقل ۹ میلیون دلاری در سال با کاهش ۱۰ درصدی واردات بذر سبزیجات، تولید بذرهای هیبرید سازگار با آب و هوای ایران و امکان فروش تکنولوژی به خارج را از دستاوردهای اقتصادی این طرح عنوان کرد.
پژوهشگر برتر وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۷ خاطرنشان کرد: در گیاه خیار از روش دیگری برای تولید هاپلوئید استفاده می کنیم بدین صورت که دانه های گرده را با قرار دادن در معرض پرتوهای گاما در سازمان انرژی اتمی عقیم کرده و آنها را گرده افشانی میکنیم حاصل این فرایند جنین خیار هاپلوئید است که فاقد ژنوم گیاه پدری است. در ادامه جنین را اصطلاحا نجات می دهیم و با آن گیاه هاپلوئید تولید میکنیم که در تولید لاین قابل استفاده است.
وی تصریح کرد: با تحقیقات انجام شده امکان تولید لاین های اینبرد و دبل هاپلوئید کلزا و صیفی جات از جمله گیاه فلفل دلمه ای را هم داریم که آماده واگذاری به بخش خصوصی است تا هیبرید های مناسب مناطق مختلف کشور را معرفی کنند.
مدیر گروه کشت بافت و سلول پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی افزود: اخیرا سیستم جدیدی برای تولید هدفمند لاینها از طریق مهندسی ژنتیک ابداع شده که فرایند مهندسی معکوس را با تعداد کمی لاین دبل هاپلوئید میسر می کند که با توسعه آنها درصددیم فرایند بهنژادی را در مدت زمانی کوتاهتر انجام دهیم.
دانشیار پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه در پاسخ به این سوال که با توجه به اهمیت توسعه سبزی و صیفی جات در تامین نیازهای غذایی آیا امکان انتقال دانش فنی بهنژادی این محصولات از طریق سازمان فائو وجود دارد یا نه گفت: تولید بذور هیبرید سبزی و صیفی جات با توجه به سود آوری بالای آن برخلاف غلات که اغلب با پشتوانه دولتی تولید میشوند در اختیار بخش خصوصی است و امکان انتقال دانش مربوطه از طریق فائو و سازمان های بین المللی دیگر وجود ندارد. البته تلاش داریم بعد از توسعه فناوری تولید بذور هیبرید در کشور با شرکتهای خارجی جوین شده و بازار منطقه را در اختیار بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: آزمایشگاه کشت بافت پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی جزو ۱۰، ۱۵ آزمایشگاه پیشرو دنیا در تولید بذرهای هیبرید به روش اصلاح معکوس است و یکی از سازمانهای بزرگ بین المللی با اختصاص بودجه تحقیقات و تهیه پروتکل تولید گیاهان هاپلوئید برنج و سورگوم را به پژوهشگاه سفارش داده تا در ادامه به کشورهای آفریقایی و بخشهایی از آسیا منتقل شود. مراکز تحقیقات کشاورزی از جمله یکی از دانشگاه های آلمان هم در زمینه توسعه سیستمهای هاپلوئید در حوزه تحقیقات از این بخش دعوت کرده اند.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند