در پی زلزله بزرگ ۲۱ آبان ازگله – سرپل ذهاب که به جان باختن چند صد تن از هموطنان و تخریب ده ها روستا و بی خانمان شدن ده ها هزار نفر از ساکنان مناطق غرب کشور منجر شد، وزارت علوم اعلام کرد با محوریت دانشگاه کاشان و به کمک خیران و اعضای هیات علمی بازسازی یک روستای زلزله زده را به عنوان روستای پایدار بر عهده می گیرد.
به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران با گذشت دو ماه از زلزله اعلام شد که با بررسی های انجام شده روستای مشکنار که دچار ۱۰۰ درصد تخریب شده برای بازسازی توسط دانشگاهیان انتخاب شده و قرار شد عملیات بازسازی این روستا از ۲۰ دی ماه طی مراسمی با حضور وزیر علوم آغاز شود؛ اما ….
در شرایطی که خیران برای تامین هزینه ها پا پیش گذاشته اند و وزارت علوم و دانشگاه کاشان با تمام توان آماده بازسازی روستا هستند و ساکنان این روستای زلزله زده هم از مشارکت دانشگاهیان در بازسازی روستای خود استقبال کرده اند از قرار بنیاد مسکن با این استدلال که بازسازی به این شیوه «خلاف عدالت» است! با اجرای آن مخالفت کرده است.
دکتر رضا منصوری، استاد دانشگاه صنعتی شریف که در ماه های اخیر به شدت پیگیر اجرای این طرح بوده و تاکید دارد که مشارکت دانشگاهیان در کمک به زلزله زدگان نباید به کمک های مالی و جلب حمایت های مردمی به زلزله زدگان محدود باشد و از آنها انتظار می رود نقشی جدی تر و اساسی تر در بحث آمادگی در برابر زلزله و بازگرداندن شرایط زندگی پایدار در مناطق زلزله زده ایفا کنند در گفت و گو با خبرنگار دیده بان علم ایران با اشاره به بازدید اخیر خود از مناطق زلزله زده در تشریح اقدامات صورت گرفته و موانع موجود در اجرای این طرح می گوید: روستای مِشکنار که در زلزله سرپل ذهاب متاسفانه دچار ۱۰۰ درصد تخریب شده پس از بازدید و بررسی سه گروه و از میان بیش از ۶۰ روستای تخریب شده انتخاب شده است. دو هفته پیش سفری به روستا داشتیم تا با اهالی روستا شرط و پیمان کنیم که طرح ما زودتر از سه سال جواب نمی‌دهد و نظر آنها را بشنویم. البته قبل از آن پیغام موافقت آنها را گرفته بودیم که قول داده بودند صبر کنند و گفته بودند «در وضعیتی که معلوم نیست دولت کِی به دادِ ما می رسد قول شما را قبول داریم.» در واقع سفر ما به روستا بیشتر برای این بود که اگر مردم کاملا آماده هستند وزیر علوم را هم دعوت کنیم تا رسماً طرح ما را اعلام کند.
منصوری خاطرنشان کرد: در این طرح قرار بود دانشگاهیان کارِ متفاوتی بکنند. هدفِ ما ساختن خانۀ مقاوم نبود بلکه ساختنِ زندگیِ پایدار بود. می‌خواستیم به خودشان کمک کنیم و از خودشان کمک بگیریم تا زندگی‌شان را بر مبنای سنّت اما برای آینده باز بسازیم. پس اشتغال پایدار بسیار اصلی‌تر بود از سازه‌های پایدار؛ کما اینکه در ساختن سازه‌های پایدار روستایی مشکل علمی یا فنی یا حتی اقتصادی نمی‌دیدیم اما خبر داشتیم از دشواری‌هایِ زندگی پایدار!
وی تصریح کرد: دست‌کم دو گروه از بخش خصوصی آمادگی داشتند به راه‌اندازی مسابقه‌ای برای همین روستا کمک کنند ببینیم چه ایده‌هایی از آن در می‌آید. عنوان مسابقه هم بازسازی زندگی در روستای مشکنار بود. قرار نبود روستا الگو باشد، قرار بود روش ما در طراحی و بازسازی زندگی الگویی باشد برای آینده و برای حکمرانان آینده. اما زهی خیال باطل!
منصوری گفت: ۱۸ دی ساعتی قبل از سفر، گفته شد که به نظر می‌رسد معاون عمرانی استانداری کرمانشاه مخالف برنامۀ ما است. جدی نگرفتیم. چون قبلا با مقامات محلی صحبت شده بود؛ نمایندهٔ سپاه و مدیرانی دیگر، علاوه بر موافقت، قول داده بودند که همه‌جور همکاری خواهندکرد و قرار شده بود که خیرین دانشگاه کاشان هم همراه با تعدادی از هیات علمی دانشگاه کاشان روز بعد برای اعلام رسمی به منطقه بیایند. از آنجا که در نهایت خیران کاشان بودند که با پیگیری دکتر زراعت، رئیس دانشگاه کاشان می‌خواستند پشتیبانی طراحی زندگی پایدار را به عهده بگیرند مشکلی در اجرای طرح نمی دیدیم؛ این بود که راه افتادیم و در بین راه هم تلفنی مذاکراتی انجام شد.
استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به این که در جلسات کمیتۀ علمی و فنی ستاد بازسازی که در وزارت علوم تشکیل شده بود نماینده بنیاد مسکن یک بار مخالفتی ضمنی با این پیشنهاد کرده بود، اظهار داشت: استدلال نماینده بنیاد در جلسه این بود که بازسازی به روشی که ما پیشنهاد می‌دهیم «خلاف عدالت است» و بقیه روستاها ناراحت می شوند!!
ما در فیزیک یاد گرفته‌ایم که اگر با یک نظریۀ علمی یا شبه-علمی مواجه شدیم لازم نیست با دقت همه چیز را وارسی کنیم که آیا درست است یا نه. بلکه کافی است ببینیم با « عقلِ سلیمِ فیزیک» در تناقض هست یا نه! آیا به پرسش‌های ساده پاسخِ درست می‌دهد یا نه! معلوم بود که این پاسخِ با عقل سلیم جور در نمی‌آید.
۱۹ دی به روستای مشکنار رسیدیم و به دبیرستان دخترانۀ روستا رفتیم که ساختمانی با ظاهر مرتب و پابرجا نسبت به بقیۀ روستا داشت. مدیر مدرسه و رئیس شورای روستا و تعدادی از مردم دردهای خود را بیان کردند. به ما امیدوار بودند و همه جور آمادگی خودشان را برای همکاری و صبر سه ساله اعلام می‌کردند. همراه با گفتگوها در مدرسه، مذاکره با مسولان استانداری و مسولان سپاه هم که به مدرسه آمده بودند ادامه داشت. با استانداری به جایی نمی‌رسیدیم. امید ما به جلسه با استاندار هم خیلی زود نقش بر آب شد. نمایندۀ سپاه مشکلی در اجرای برنامهٔ ما نمی‌دید و اظهار می‌داشت که در آواربرداری هم به هر شکلی آمادهٔ همکاری است؛ او حتی بعد از مذاکره با فرماندۀ سپاه ناحیه نه تنها همراهی سپاه را تایید کرد بلکه اظهار داشت که از دید آنها هیچ منعی برای اعلام برنامۀ بازسازیِ ما نیست.
منصوری خاطرنشان کرد: موافقت استانداری برای سفر وزیر لازم بود لذا با مدیر کل بازسازی بنیاد مسکن هم تلفنی صحبت کردم با این امید که شاید موضوع ختم به خیر بشود و استانداری هم دست از مخالفت بردارد. اما باز هم صحبت از عدالت بود. از اینکه مشغول باز سازی ۲۵ هزار روستا هستند و خیرین اگر می‌خواهند کمک بکنند شیرآلات برای همهٔ روستاها بخرند، یا مثلا سیمان بعضی روستاها را تامین کنند، یا این که پول را مستقیم به بنیاد بدهند تا در چارچوب برنامه‌هایش هزینه کند. وقتی این حرف‌ها را می‌شنیدم، همراهمان به دو جوان پیمانکار اشاره کرد که در روستا به دنبال باز سازی‌اند و بنای یک ساختمان را هم از طرف بنیاد شروع کرده‌اند؛ اهالی روستا که دیده‌اند نوع بازسازی نامقاوم است جلوی آنها را گرفته‌اند؛ اما همین‌ها دائم به دنبال مردم‌اند تا سهمیه وام آنها را بگیرند و شروع به بازسازی کنند؛ مردم می‌گفتند دیده‌ایم که معمولاً ساختمان را تا جایی می‌رسانند و بعد می‌گویند وامتان تمام شد و بقیه‌اش با خودتان است!
دکتر منصوری در پایان با ابراز تاسف از این که برخی در جایگاه مقاطعه کار بزرگ همه را رقیب خود می بینند و جلوی کمک داوطلبانه مردم را هم می گیرند، اظهار داشت: از زمانی که از روستا برگشته ایم با انبوه تماس ها و پیامهای مردم روستا مواجه بودم که اصرار دارند طرح بازسازی روستا توسط دانشگاه انجام شود و مذاکراتی هم بین وزارت علوم و بنیاد در جریان است که امیدوارم به نتیجه مطلوب ختم شود.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند