رییس شبکه شتابنگاری زلزله ایران با اشاره به استقرار بیش از هزار دستگاه شتابنگار در ایستگاه های شبکه در سراسر ایران، آنلاین نبودن و قدیمی بودن شتابگرها را از چالش های اصلی شبکه شتابنگاری زلزله ایران عنوان کرد.
به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران، اسماعیل فرزانگان که در نشست ارائه یافته‌های علمی تیم اعزامی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به مناطق زلزله زده کرمانشاه سخن می گفت با بیان این که در حال حاضر بیش از هزار دستگاه در شبکه شتابنگاری کشور نصب شده است، اظهار داشت: شبکه شتابنگاری بعد از انقلاب اسلامی توسعه یافت به طوری که بعد از زلزله منجیل و رودبار هزار و ۲۰۰ دستگاه و در فاز دوم در سال ۸۵ تعداد ۱۵۰ دستگاه جدید شتابنگاری به این شبکه اضافه شد.
وی مبنای ایجاد ایستگاه‌های شتاب نگاری را لرزه‌های تاریخی، گسل‌های فعال و موقعیت اقتصادی و جمعیتی مناطق عنوان و خاطرنشان کرد: در حال حاضر به غیر از کویر لوت توزیع دستگاهها در سراسر کشور یکسان است.
فرزانگان با اشاره به این که در استان کرمانشاه ۲۰ دستگاه شتاب نگاری فعال وجود دارد، خاطر نشان کرد: براساس اطلاعات ثبت شده بزرگی این زلزله ۷٫۳ و عمق آن در ابتدا ۹ تا ۱۱ کیلومتر و با بررسی های دقیق تر ۱۸ کیلومتر برآورد شد.
رییس شبکه شتابنگاری زلزله ایران خاطرنشان کرد: بر اساس اطلاعات منتشر شده آخرین زلزله مخرب قبلی در منطقه سرپل ذهاب در سال ۱۱۵۰ میلادی – حدود ۹۰۰ سال قبل – به وقوع پیوسته که به دگرریختی‌های فراوان در کوه‌ها منجر و موجب کشته شدن کوچ‌نشین‌های زیادی شده است.
فرزانگان با تاکید بر اینکه بر اساس اطلاعات تاریخی، این منطقه سابقه رویدادهای تاریخی را دارد، اضافه کرد: بر اساس این داده‌ها رویدادهای زمین لرزه‌های بزرگ در این منطقه کمیاب است.
وی همچنین اظهار کرد: بزرگ‌ترین زلزله ایجاد شده در کشور مربوط به زلزله سیلاخور با بزرگای ۷٫۴ بوده است که یکی از بزرگ‌ترین زمین لرزه‌های ایران به شمار می‌رود.
فرزانگان گفت: بر اساس گزارش‌های اولیه کانون این زلزله در خاک عراق در جنوب شرقی حلبچه در مجاورت مرز ایران و عراق بوده است و شتاب این زمین لرزه به گونه‌ای بوده است که در دستگاههای شتاب نگاری ایلام، لرستان، همدان، آذربایجان غربی و کرمان ثبت شده است و در دستگاه شتابنگاری آبادان هم که تاکنون هیچ رکوردی را ثبت نکرده بود به ثبت رسید.
وی به بیان تاریخچه دستگاههای شتاب نگاشت سرپل ذهاب اشاره کرد و ادامه داد: دستگاه شتاب نگاشت سر پل ذهاب در مهر ماه سال ۷۳ نصب شد و تا قبل از رویداد لرزه‌ای ۲۱ آبان ماه سال جاری، پنج زمین لرزه توسط این ایستگاه به ثبت رسیده بود.
به گفته فرزانگان، مهمترین زمین لرزه‌های ثبت شده در ایستگاه سر پل ذهاب دو زمین لرزه ۲۳ و ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ با بزرگای گشتاوری ۵٫۱ و ۵٫۵ بوده است.
به گزارش دیده بان علم، رییس شبکه شتاب نگاری زلزله ایران با اشاره به چالش‌های این شبکه، اظهار کرد: یکی از نقایص این شبکه آنلاین نبودن آن است و در صورت آنلاین بودن، این شبکه می‌تواند کمک‌های فراوانی به مدیریت بحران کند.
فرزانگان در ادامه یکی از راه‌کارهای بهبود و ارتقای عملکرد ایستگاه‌های شتاب نگاری را تعویض دستگاههای قدیمی با جدید عنوان کرد و افزود: بیشتر دستگاههای شتاب نگاری موجود مربوط به ۲۵ سال پیش است که در شرایط آب و هوایی مختلف در حال فعالیت بوده اند و انتظار داریم که در همه رخدادهای لرزه‌ای، داده‌های لازم را به ما ارائه دهد.
شبکه شتابنگاری زلزله ایران
شبکه شتابنگاری زلزله ایران در سال ۱۳۵۲ تأسیس و تا سال ۱۳۷۱ حدود ۲۷۶ دستگاه شتابنگار آنالوگ (SMA1) را در سراسر کشور نصب کرد. این دستگاه ها توانسته اند زمین لرزه های مهمی مانند زمین لرزه های طبس (۱۳۵۷) و گلباف (۱۳۶۰) را ثبت کنند.
ایستگاه جهرم در استان فارس در تاریخ ۲۵/۰۹/۱۳۵۲ خورشیدی اولین شتابنگاشت را با بیشینه شتابی برابر با ۰٫۰۲ شتاب ثقل زمین به ثبت رسانید. بعد از زمین لرزه رودبار- منجیل (۱۳۶۹) طرح توسعه شبکه شتابنگاری در دستور کار مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن قرار گرفت و از سال ۱۳۷۲ نصب دستگاههای دیجیتال شروع شد.
اولین دستگاههای شتابنگار دیجیتال در روستای سفیدآبه (بعد از زمین لرزه چهارم اسفند ۱۳۷۲)، زنجیران و ذرات (بعد از زمین لرزه دهم اسفند ۱۳۷۲ موک) نصب شدند.
ایستگاه زنجیران (استان فارس) توانست در سی ام خرداد ۱۳۷۳ زمین لرزه زنجیران را با بیشینه شتاب تقریبی ۱ شتاب ثقل زمین به ثبت برساند. این دستگاهها زمین‌لرزه‌های مهمی مانند زنجیران، گرمخان بجنورد، اردکول، سرعین، گلباف، کره بس و زمین لرزه بم را ثبت کرده‌اند.
بیشینه شتاب ثبت شده در زمینلرزه بم بر روی مؤلفه قائم ۰٫۹۸۹ شتاب ثقل زمین است.
بیشینه شتاب ثبت شده بر روی مولفه قائم و نزدیک بودن به کانون و گسل مسبب، این شتابنگاشت را به یکی از بارزترین شتابنگاشت های دنیا در آورده است
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند