ماراتن مسیه ۹۵ از شامگاه ۱۲ اسفند تا صبحدم ۱۳ اسفند با حضور ۱۲۳ شرکت‌کننده و ۴۷ نفر از عوامل اجرایی در حالی در روستای قالهر شهرستان دلیجان در استان مرکزی برگزار شد که پیش از آغاز این رقابت در رصدگاه برف باریده بود!
به گزارش دیده‌بان علم ایران، کاظم کوکرم، سردبیر مجله نجوم و دبیر برگزاری ماراتن مسیه در گزارشی از برگزاری ماراتن مسیه امسال می نویسد: «ماراتن مسیه، قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین رقابت رصدی منجمان آماتور ایران است که در جریان آن، علاقه‌مندانی که با تلسکوپ و دوربین دوچشمی خود در رقابت شرکت می‌کنند به رصد ۱۱۰ جرم غیرستاره‌ای (شامل کهکشان‌ها، خوشه‌های ستاره‌ای و انواع سحابی‌ها) از فهرست شارل مسیه، اخترشناس فرانسوی می‌پردازند. این رقابت هر سال در اسفند یا فروردین برگزار می‌شود، زیرا در این زمان در طول سال فقط می‌توان همه ۱۱۰ جرم فهرست مسیه را در یک شب از شامگاه تا صبحدم روز بعد رصد کرد.
با نزدیک شدن به غروب پنجشنبه ۱۲ اسفند و پایان برف و مساعد شدن تدریجی شرایط جوی، شرکت‌کنندگان با راهنمایی داوران و گروه برگزارکننده، تلسکوپ‌های خود در محل‌های از پیش تعیین شده مستقر کردند. سپس در مراسم افتتاحیه با توضیحات کاظم کوکرم، محمدصالح تیمار و علی متین‌فر به نمایندگی از گروه داوران، در جریان برنامه کاری ماراتن مسیه و چگونگی برگزاری رقابت، اداره بخش آموزشی، شیوه برگزاری رقابت عکاسی و برنامه جایگزین ماراتن مسیه در صورت نامساعد بودن شرایط جوی قرار گرفتند. در این زمان پذیرایی با نان سنتی و پنیر محلی و سبزی‌های خاص قالهر به همراه ارائه بسته‌های خوراکی انرژی بخش برای برگزاری ماراتن مسیه انجام شد.
با تاریک شدن هوا و صاف شدن آسمان در حالیکه با هماهنگی دهیار قالهر و شورای اسلامی روستا، برق معابر قطع شده بود، ماراتن مسیه از ساعت ۱۸:۳۰ آغاز شد. تاریک آسمان کم‌نظیر قالهر که حد قدر آن در اندازه‌گیری با دستگاه SQM به ۶٫۴ می‌رسید، موجب شده بود تا رصدگران در شرایطی ایده‌آل و در سرمای قابل تحمل حدود صفر درجه به رصد و رقابت در ماراتن مسیه بپردازند. در بخش آموزشی نیز، نخست دکتر محمدتقی میرترابی در سالن مدرسه شهید باهنر قالهر به ارائه سخنرانی برای آشنایی شرکت‌کنندگان آموزشی با مبانی نجوم پرداخت. سپس با همراهی دیگر مربیان بخش آموزش، رصد آسمان با تلسکوپ و شناخت صور فلکی با چشم غیرمسلح در بخش آموزشی آغاز شد. در بخش عکاسی نیز شرکت‌کنندگان زیرنظر داوران و مربیان این بخش به عکاسی از آسمان شب پرداختند.
هجوم ابرها و آغاز بارش سنگین برف!
با ادامه ماراتن تا حوالی ساعت ۲۱، زمان استراحت اول و صرف شام فرا رسید. اما پس از صرف شام، آسمان به کلی با ابر پوشیده شد و در ادامه برگزاری رقابت وقفه ایجاد شد. اندکی بعد بارش شدید برف آغاز شد که این وضع منجر به جمع‌آوری ادوات اپتیکی و متوقف شدن برگزاری ماراتن مسیه انجامید. در این زمان علی متین‌فر و امیر شاهچراغیان از داوران بخش عکاسی به ارائه کارگاه آموزش عکاسی نجومی در سالن مدرسه شهید باهنر پرداختند و همزمان عرفان احمدی، مدرس نجوم مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان و از داوران رقابت مسیه در کلاس مجهز به تخته هوشمند مجتمع آموزشی شهید اشرفی اصفهانی قالهر، کارگاه آموزش رصد اجرام بحرانی ماراتن مسیه را ارائه کرد. پس از برگزاری این دو کارگاه، اهالی قالهر با ارائه آش سیرابی سنتی منطقه خود از شرکت‌کنندگان ماراتن مسیه زیر بارش برف پذیرایی کردند که تبدیل به خاطره‌ای فراموش نشدنی شد.
همزمان با ارائه کارگاه و ادامه شرایط نامساعد جوی، گروه داوری تصمیم به متوقف اعلام کردن بخش عملی ماراتن گرفت و ادامه ماراتن در بخش تئوری را به شیوه برگزاری مسابقه شفاهی پرسش و پاسخ میان گروه‌ها (به روش حذفی و در نهایت اعلام نام سه گروه برنده) اعلام کرد. گروه داوران و شرکت‌کنندگان همزمان با بارش برف در سالن مدرسه شهید رجایی برای شروع این بخش آماده می‌شدند که تقریبا ظرف نیم‌ساعت بارش برف متوقف و بار دیگر آسمان پرستاره پدیدار شد!
در چنین شرایط سخت و پیچیده‌ای، هیات داوران بار دیگر تصمیم گرفت رقابت مسیه بخش آموزشی و رقابتی ماراتن مسیه را آغاز کند. به این ترتیب شرکت‌کنندگان مجددا تلسکوپ‌ها و دوربین‌های دوچشمی را مستقر کردند، آموزش در بخش آموزشی نیز آغاز شد و ماراتن مسیه مجددا از حوالی ساعت یک بامداد جمعه ۱۳ فروردین آغاز شد. گروه نیز کار خود را دوباره زیر آسمانی آمیخته با ابرها آغاز کرد.
نبرد با ابرها و سرانجام معرفی برندگان ماراتن
با آغاز مجدد ماراتن مسیه، شور و هیجان زیادی به اردوی رصدگران بازگشت، از میان ابرها و در شرایطی که گاهی فقط گوشه‌ای از آسمان شفاف پدیدار بود، رصد اجرام مسیه و تعدادی از اجرام منتخب از فهرست NGC ادامه یافت. نام داوران پی‌درپی شنیده می‌شد. سپس آسمان تا حوالی ساعت ۴:۳۰ بامداد جمعه به‌کلی با ابر پوشیده شد و بار دیگر برگزاری ماراتن منوقف شد. در این زمان از رصدگران با ارائه میوه و نوشیدنی گرم پذیرایی شد. در شرایطی که رصدگران و داوران انتظار باز شدن آسمان و مساعد شدن شرایط جوی را تا سپیده‌دم کشیدند، وضع ابری بودن آسمان کماکان ادامه یافت و عملا ماراتن مسیه با پدیدار شدن گرگ و میش آسمان در حوالی ساعت ۶ صبح پایان یافت.
در همین زمان هیات داوران، جلسه کاری خود را برگزار کرد و با اجماع داوران، برندگان ماراتن مسیه و جوایز آن‌ها به شرح زیر معین شد:
عکس برگزیده و برنده بخش عکاسی
علیرضا اخلاقی از اصفهان، برنده تندیس ماراتن مسیه ۹۵، یک سال اشتراک مجله نجوم، نرم‌افزار آرشیو نجوم۲۰۰ و فیلتر دیفیوزر سری Z اهدایی شرکت BVision به برنده بخش عکاسی.
هیات داوران در این بخش از تلاش علی چراغی در بخش عکاسی تقدیر کرد.
برنده ماراتن مسیه ۹۵ در رده دوربین دوچشمی
سبا فتوحی از اصفهان با ثبت رصد مجموعا ۹۲ جرم از فهرست مسیه و NGC، برنده تندیس ماراتن مسیه ۹۵، یک سال اشتراک مجله نجوم، نرم‌افزار آرشیو نجوم۲۰۰ و یک ماگ حرارتی صور فلکی اهدایی شرکت بلودات.
در این بخش از تلاش گلبرگ بنی‌جمالی از انجمن ادیب اصفهان که موفق به رصد مجوعا ۹۰ جرم از فهرست مسیه و NGC شده بود با اهدای یک سال اشتراک مجله نجوم و نرم‌افزار آرشیو نجوم ۲۰۰ تقدیر به عمل آمد.
برندگان ماراتن مسیه ۹۵ در بخش رصد با تلسکوپ
هیات داوران ماراتن مسیه ۹۵ در بخش رقابت با تلسکوپ، دو گروه را به عنوان برندگان ماراتن مسیه ۹۵ اعلام کردند: مهیار عباسی و بنیامین کاظم زاده از انجمن ادیب اصفهان را با رصد مجموعا ۱۰۸ جرم (شامل ۹۹ جرم مسیه و ۹ جرم از فهرست NGC) و همین‌طور کیان باختری و مصطفی کویری از تهران با رصد مجموعا ۱۰۷ جرم (شامل ۹۷ جرم مسیه و ۱۰ جرم از فهرست NGC). از تلاش این دو گروه با اهدای این جوایز تقدیر به عمل آمد: دو تندیس ماراتن مسیه ۹۵، دو تندیس یادبود انجمن ادیب اصفهان، دو چشمی ۱۴ میلی‌متری ED از طرف مجله نجوم، دو اشتراک یک ساله مجله نجوم، دو نرم‌افزار آرشیو نجوم ۲۰۰، چهار عدد ماگ حرارتی صور فلکی اهدایی شرکت بلودات و ارائه دو مجموعه کتاب ویژه از طرف نشریه دانستنیها.
همچنین در این بخش به علت تلاش در رصد اجرام مسیه در شرایط دشوار و پیچیده جوی از تلاش گروه‌های زیر که اختلاف کمی با یکدیگر در رصد اجرام مسیه داشتند نیز با اهدای تندیس و جوایزی تقدیر به عمل آمد:
علیرضا صادقی و علی امیری از کانون نجوم آماتوری دانشگاه فردوسی مشهد با رصد مجموعا ۱۰۱ جرم (۹۲ جرم از فهرست مسیه و ۹ جرم از فهرست NGC).
برنده تندیس ماراتن مسیه ۹۵، چشمی ۱۴ میلی‌متری اهدایی مجله نجوم، اشتراک یک‌ساله مجله و نرم‌افزار آرشیو نجوم۲۰۰٫
امیر احسان علیزاده از تهران با رصد مجموعا ۱۰۰ جرم (۹۰ جرم مسیه و ۱۰ جرم از فهرست NGC)، برنده تندیس ماراتن مسیه ۹۵ و اشتراک یک‌ساله مجله نجوم.
عماد صالحی و علی نادمی از تهران با رصد مجموعا ۹۹ جرم، برنده تندیس ماراتن مسیه ۹۵ و اشتراک یک‌ساله مجله نجوم و نرم‌افزار آرشیو نجوم۲۰۰٫
محمد حسین بی نیاز از تهران با رصد مجموعا ۹۸ جرم، برنده تندیس یادبود انجمن ادیب اصفهان و اشتراک یک‌ساله مجله نجوم.
اختتامیه و تقدیر از برندگان و همکاران
با طلوع خورشید و پس از اندکی استراحت، صرف صبحانه و آماده‌سازی تجهیزات برای شروع مراسم اختتامیه انجام شد. ساعت ۹:۳۰ صبح ۱۳ اسفند، در حیاط مجتمع آموزشی اشرفی اصفهانی روستای قالهر با حضور کاظم کوکرم (سردبیر مجله نجوم و دبیر برگزاری ماراتن مسیه ۹۵)، محمد صالح تیمار (از گروه داوران و عضو کمیته برگزاری ماراتن مسیه ۹۵)، دکتر محمدتقی میرترابی (اخترفیزیکدان، عضو گروه مشاوران مجله نجوم و عضو هیات علمی گروه اخترفیزیک دانشگاه الزهرا)، دکتر مهدی ثامنی (عضو هیات علمی گروه فیزیک و معاون اجرایی دانشگاه پیام نور اراک) و دکتر مهدی اسحاقی (رئیس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان) و مهندس مهدی فلاح قالهری، عضو شورای اسلامی روستای قالهر و مدیر مجتمع شهید اشرفی اصفهانی قالهر، مراسم اختتامیه آغاز شد و با معرفی برندگان و اهدای تندیس‌ها و جوایز از تلاش رصدگران ماراتن مسیه ۹۵ تقدیر به عمل آمد.
همچنین در این مراسم با اهدای لوح از تلاش گروه داوران و دیگر اعضای کمیته برگزاری ماراتن مسیه مرکب از الهام خیاط‌عالی، افشین دری، سارا اجاقی (پیشاهنگ و راهنمای طبیعت‌گردی) و همین‌طور میزبانان خوب ماراتن مسیه ۹۵ در دهیاری، شورای روستا و همکاران مجتمع آموزشی شهید اشرفی اصفهانی تقدیر به عمل آمد.
پس از پایان مراسم اختتامیه و گرفتن عکس دسته جمعی، شرکت‌کنندگان ضمن بازدید و خرید از غرفه محصولات و عرقجات سنتی روستای قالهر، عازم بازدید از سنگ‌نگاره‌های قالهر و غار چال‌نخجیر در نزدیکی دلیجان شدند.
در پایان ماهنامه نجوم لازم می‌داند از تلاش همه دست‌اندرکاران و صبوری همه شرکت‌کنندگان ماراتن مسیه ۹۵ در نبرد با شرایط نامساعد جوی و برگزاری ماراتن مسیه‌ای استثنایی و پر از چالش که در نهایت به موفقیت گروهی انجام تشکر به عمل آورد.»
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند