بر اساس تازه ترین ارزیابی شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۵)، جمهوری اسلامی ایران با شش پله صعود نسبت به سال ۲۰۱۴ با بیشترین رشد در بین ۱۸۸ کشور جهان به جایگاه ۶۹ صعود کرده است.
به گزارش دیده بان علم ایران دکتر ایرج حریرچی، قائم مقام و معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حاشیه نشست عالی رتبه مشورتی در زمینه آموزش ۲۰۳۰ کمیسیون ملی یونسکو که صبح امروز برگزار شد، در خصوص اقداماتی که برای دستیابی به اهداف توسعه هزاره انجام شده است، گفت: شاخص توسعه انسانی ما در حال حاضر ۷۶۶ هزارم از یک است که نشان دهنده حرکت بسیار جدی در ۳۰ و چند سال گذشته در حوزه توسعه انسانی است.
وی در ادامه افزود: در ۳۲ سال منتهی به ۲۰۱۲ ، کشور ما از لحاظ توسعه انسانی، سالانه رشد ۱٫۶ درصدی داشته، در حالیکه گروهی که با توسعه اقتصادی و اجتماعی بالا در آن قرار داریم، این عدد ۷۳ صدم درصد و متوسط رشد کل کشورها ۶۹ صدم درصد بوده است، یعنی ایران بیش از دو برابر رشد کشورهای هم سطح و کل کشورها رشد داشته است.
به گفته معاون کل وزارت بهداشت، در هشت سال گذشته بالاترین رشد شاخص توسعه انسانی را داشتیم. از سویی دیگر، در سال ۲۰۱۴ ( سال ۹۳)، بین ۱۸۸ کشور جهان، شش پله صعود کردیم و رتبه ۶۹ را داریم البته با توجه به مقضیات فرهنگی و سطح انتظارات مردم و مسئولین نظام و با توجه به اسناد بالادستی دوره چشم انداز سال ۱۴۰۴، هنوز کافی نیست و اقدامات جدی تری را می طلبد.
قائم مقام وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: در زمینه این اقدامات یکی از شاخص های اصلی و سه گانه، حوزه سلامت است که بالاترین رشد را ایجاد کنیم چراکه اکنون در دوره ای هستیم که از بیماری های واگیر خارج و با بیماری های غیر واگیر مواجهیم.
وی افزود: خوشبختیم که اعلام کنیم در ارزیابی بیماری های غیر واگیر، ایران از نظر کیفیت و استحکام برنامه هایی که درخصوص کاهش عوامل خطر و میزان بروز بیماری های غیرواگیر ارائه کرده است، از ۱۴ معیار تعریف شده، رتبه دوم را دارد.
دکتر حریرچی تاکید کرد: تمام موفقیت های حوزه سلامت و رشدهایی که در ۳۰ سال و سه سال اخیر حاصل شده، با روش های کارآمد، کارآ و با هزینه های نسبتا کمی صورت گرفته و ما در کشورهای هم سطح خودمان میزان اعتباری که مجموع دولت و بیمه ها برای هزینه های عمومی تامین کرده اند، جزو پایین ترین درصد هاست.
شاخص توسعهٔ انسانی (Human Development Index)، شاخصی ترکیبی برای سنجیدن موفقیت در هر کشور در سه معیار پایه زندگی طولانی و سالم، دسترسی به دانش و معرفت و سطح زندگی مناسب است.
ارزش عددیِ شاخص توسعهٔ انسانی بین صفر تا یک است. ارزش شاخص توسعهٔ انسانی نشان میدهد که هر کشوری چه مقدار از مسیر خود را برای رسیدن به بالاترین ارزش ممکن یعنی یک، طی کرده است و همچنین امکان مقایسه بین کشورها را فراهم میکند.
شاخص توسعهٔ انسانی (HDI) چکیدهٔ اندازهگیریهای توسعهٔ انسانی است. این شاخص میانگین موفقیتهای بدست آمده در یک کشور در سه بعد اصلی توسعهٔ انسانی یعنی زندگی طولانی و سالم، دستیابی به دانش و استانداردهای زندگی آبرومندانه را اندازه میگیرد. شاخص توسعهٔ انسانی میانگین توسعهٔ هندسی شاخصهای نرمالی است که موفقیتهای هر بُعد را اندازه میگیرند. برای محاسبه این شاخص در قدم اول شاخصهای ابعاد تعیین می شوند. برای تبدیل نشانگرها به شاخصهای بین صفر و یک از مقادیر حداقل و حداکثر استفاده میشود. حداکثرها بیشترین مقادیری هستند که در دورهٔ زمانی (مثلاً ۲۰۱۱–۱۹۸۰) مشاهده شدهاند. مقادیر حداقل برای امید به زندگی ۲۰ سال، برای متغیرهای تحصیل، صفر سال، و برای درآمد سرانهٔ ناخالص ملی صد دلار درنظر گرفته شدهاند.
شاخص توسعهٔ انسانی میانگین هندسی شاخصهای سه بُعد است.
روش محاسبهٔ شاخص توسعهٔ انسانی در سال ۲۰۱۰ تغییر کرد. به همین دلیل، نمیتوان شاخص توسعهٔ انسانیِ محاسبهشده در سالهای ۲۰۰۹ و پیشتر را با نتایج سال ۲۰۱۰ مقایسه کرد. به این دلیل و برای مقایسهٔ کشورها و پیشرفت آنها درطول سالها، برنامهٔ توسعهٔ سازمان ملل متحد در گزارش سال ۲۰۱۰ خود و براساس روش جدید محاسبه شاخص توسعه انسانی ، مقدار شاخص توسعهٔ انسانی را در سالهای ۱۹۸۰، ۱۹۸۵، ۱۹۹۰، ۱۹۹۵، ۲۰۰۰، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷، ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ علاوه بر ۲۰۱۰ برای کشورهایی که آمارهای موردنیاز را داشته بودند محاسبه کردهاست. البته بهدلیل نبودن آمارهای لازم در بسیاری از کشورها قبل از سال ۲۰۰۵، رتبهٔ کشورها در سال ۲۰۰۰ و قبلتر منتشر نشده است.
در گزارش توسعهٔ انسانی، کشورها را بر اساس میزان شاخص توسعهٔ انسانی به گروههای کشورهای با توسعهٔ انسانی بسیار زیاد، کشورهای با توسعهٔ انسانی زیاد، کشورهای با توسعهٔ انسانی متوسط و کشورهای با توسعهٔ انسانی کم تقسیم میکنند.
بین سالهای ۱۹۸۰ و ۲۰۱۱ شاخص توسعهٔ انسانی جمهوری اسلامی ایران از ۰.۴۳۷ به ۷۰۷ .۰ رسیده است که ۶۲ درصد رشد کلی و به طور میانگین ۶.۱ درصد رشد سالانه را نشان میدهد.
شاخص توسعهٔ انسانی ایران در سال ۲۰۱۱ معادل ۰.۷۰۷ بود که در گروه دارای شاخص بالا قرار می گرفت و ایران را در میان ۱۸۷ کشور در رتبه ۸۸ قرار داده بود. رتبه ایران در ۲۰۱۰ بر اساس دادهها و روش محاسبه سال ۲۰۱۱ معادل ۸۷ از ۱۸۷ کشور میشود در حالی که مطابق دادهها و روش محاسبه همان سال این رتبه ۷۰ در میان ۱۶۹ کشور بود.
ایران در سال ۲۰۱۳ با داشتن شاخص توسعهٔ انسانی برابرِ ۰.۷۴۲، رتبهٔ ۷۶ را در بین ۱۷۸ کشور دارا بود که در سال ۲۰۱۴ به ۰٫۷۴۹ ارتقا یافته و رتبه ایران را هم به ۷۵ در بین ۱۸۷ کشور افزایش داده است.
در سال ۲۰۱۵ ایران با شاخص توسعه انسانی ۰٫۷۶۶ به رتبه ۶۹ در بین ۱۸۸ کشور صعود کرده است.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند