عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی گفت: مطالعات نشان می‌دهد که در قسمت های عمیق میانی خلیج فارس و آبهای عمیق سواحل مکران حالت اشباعیت آراگونیت به کمتر از مقدار ۲٫۵ رسیده که نشان دهنده وجود توده آب با شرایط اسیدی تر در این نواحی است.
به گزارش دیده‌بان علم ایران دکتر ابوالفضل صالح در سومین نشست علمی پژوهشگاه که به موضوع ” شیمی کربنات در خلیج فارس نتایج حاصل از گشت تحقیقاتی PGGOOS-2013″ اختصاص داشت افزود: سالانه مقادیر زیادی از گاز دی اکسید کربن از طریق مصرف سوخت های فسیلی و سایر فعالیت های بشری وارد اتمسفر می‌شود. این رویه باعث افزایش بی سابقه غلظت این گاز در اتمسفر نسبت به مقادیر آن در یک میلیون سال اخیر شده است به طوریکه در سال ۲۰۱۶ میلادی غلظت گاز دی اکسید کربن در اتمسفر در یکی از ایستگاه های اندازه گیری در اقیانوس آرام شمالی همواره مقدار بالاتر از ppm 400 را ثبت کرد که در مقایسه با مقدار ppm 280 مربوط به زمان قبل از انقلاب صنعتی افزایش قابل توجهی را نشان می‌دهد.
این استاد دانشگاه با بیان این که افزایش مقدار CO2 در اتمسفر باعث افزایش انحلال آن در آب اقیانوس ها و دریاها شده و منجر به اسیدی‌تر شدن آب می شود، افزود: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که چنانچه تولید گاز دی اکسید کربن با روند فعلی ادامه پیدا کند، تا انتهای قرن آینده pH آب سطح اقیانوس ها به اندازه نیم واحد کاهش پیدا خواهد کرد که این امر منجر به کاهش اشباعیت آراگونیت (یکی از فرمهای بلوری کربنات کلسیم که توسط موجودات زنده استفاده می شود) در محیط های دریایی می شود.
صالح تصریح کرد: مطالعات بسیاری نشان داده است که کاهش اشباعیت کربنات کلسیم در آب دریا تاثیرات قابل توجه منفی را بر روی فرایند های زیستی مختلف در موجودات دریایی ایجاد می کند. از جمله این تاثیرات، کاهش میزان رشد اسکلت (Calcificatin) در مرجان ها است. برای بررسی و مطالعه تاثیر اسیدی شدن بر روی محیط های دریایی، شیمی کربنات آب دریا ارزیابی می شود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه اقیانوس‌شناسی در ادامه سخنانش ضمن بیان این مطلب که پدیده اسیدی شدن علاوه بر اقیانوس ها، سایر پهنه های آبی مانند خلیج ها و دریاچه ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد، گفت: خلیج فارس نیز به عنوان یک پهنه آبی کم عمق و دارای ویژگی های فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد از این قاعده مستثنی نیست. این منطقه میزبان تعداد زیادی از زیستگاه های مرجانی حساس به اسیدی شدن دریاها و گرم شدن آب و هوا است که عمدتا در اطراف جزایر و مناطق ساحلی پراکنده شده اند. جستجو ها نشان می دهد که تا کنون مطالعات انگشت شماری بر روی شیمی آب در خلیج فارس انجام شده و مطالعات مربوط به شیمی کربنات در خلیج فارس به دهه ۹۰ مربوط می شود. لذا با توجه به اهمیت موضوع پدیده اسیدی شدن دریاها و تاثیرات احتمالی آن بر روی زیستگاه های حساس دریایی مانند آبسنگ های مرجانی، مطالعه و پایش شیمی کربنات آب در خلیج فارس امری ضروری و پراهمیت به نظر می رسد.
صالح ضمن اشاره به کمبود اطلاعات در خلیج فارس و دریای عمان و ویژگی های شیمیایی آب دریا در این مناطق در فصول زمستان و تابستان سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ (۲۰۱۳ میلادی)که طی گشت دریایی PGGOOS مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت، اظهار کرد: نتایج نشان می دهد که در قسمت های عمیق میانی خلیج فارس و آب های عمیق سواحل مکران حالت اشباعیت آراگونیت به کمتر از مقدار ۲٫۵ می رسد که نشان دهنده وجود توده آب با شرایط اسیدی تر در این نواحی است. حالت اشباعیت آراگونیت در آب های سطحی خلیج فارس در تابستان به اندازه یک واحد بیشتر از زمستان به دست آمد. به طور کلی با بررسی پارامتر های مختلف تاثیر گذار، مشخص شد که در خلیج فارس pH و دما بیشترین تاثیر را بر روی نوسانات حالت اشباعیت آراگونیت دارند.
به گفته وی در تایید مطالعات پیشین، بررسی ها نشان داد که آب های ورودی از دریای عمان پس از ورود به خلیج فارس تا انتهای شمال غربی مقدار محسوسی از کربنات کلسیم را عمدتا از طریق فعالیت های زیستی از دست می دهند (حدود ۵۰ میکرومول کربنات کلسیم در هر کیلوگرم آب). نتایج این بررسی نشان داد که در شرایط فعلی حالت اشباعیت آراگونیت در آب های کم عمق (کمتر از ۳۰ متر) در خلیج فارس به طور میانگین بیشتر از ۳٫۵ بوده که بیانگر شرایط مناسب آب خلیج برای رشد مرجانها صرفا از نظر شیمی کربنات آب است.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند