وزارت علوم از تشکیل کمیته حقیقت یاب درباره سرقتهای علمی اخیر خبر داد

به دنبال انتشار گزارش مربوط به سرقت علمی تعدادی از محققان ایرانی در مجله نیچر که منجر به حذف مقالات آنها شده است وزارت علوم از تشکیل کمیته حقیقت یاب در این باره خبر داد.

به گزارش دیده بان علم ایران وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری اعلام کرد: به منظور رسیدگی به موضوع و برخورد با متخلفان در حوزه کارکردی وزارت علوم و همچنین برخورد با تخلفات علمی و جلوگیری از تکرار این جرائم، مقرر شد يك كميته حقيقت ياب به مسئوليت معاونت پژوهش و فناوری تشكيل شود و با پیگیری مجدانه در این زمینه، موضوع را به طور دقیق و مستند و کارشناسانه مورد رسیدگی قرار داده و نتیجه را اعلام كند.

همچنین به روسای دانشگاه ها ابلاغ شد کمیته ای جهت رسیدگی به این امور تشکیل داده و ضمن پیگیری موضوع، نتیجه رسما اعلام شود.

وزارت علوم همچنین مقرر کرد راهکارهایی برای جلوگیری از تکرار این نوع تخلف تعریف و از طریق کنترل مقالات علمی و پایان نامه ها و با استفاده از نرم افزار همانند جو، ثبت پایان نامه ها و… از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری و ممانعت به عمل آيد.

بنا بر اعلام وزارت علوم، همچنين در قالب آئین نامه و دستورالعمل های مختلف، عنایت ویژه به کیفیت امور تحقیقاتی، مکانیسم و ارتقای اعضای هیئت علمی صورت گرفته است.

همچنین مرجعیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در کارشناسی دقیق  “اصالت” مقالات علمی در این امر مورد تاکید است.

وزارت علوم در عین  حال از ارسال آیین نامه و شیوه نامه های برخورد با تخلفات علمی استادان و دانشجویان به دانشگاه ها و  مراکز  آموزش عالی خبر داده و یادآور شده است: معاونت حقوقی و امور مجلس وزارتخانه لایحه ای را در مورد سرقت ادبی و تقلب علمی تهیه و تنظیم کرده و پس از طی تشریفات قانونی، مراتب را با قید فوریت به مجلس شورای اسلامی جهت بررسی و تصویب تقدیم کرده است.

به گزارش دیده بان علم ایران چندی پیش مجله نیچر از حذف ۵۸ مقاله محققان ایرانی از هفت نشریه علمی چاپ شده توسط دو ناشر علمی خبر داده و ادعا شده بود این مقالات که فهرست آنها نیز منتشر شده حاوی نشانه هایی از سرقت علمی یا دستکاری در روند داوری یا نام نویسندگان بوده اند.

مجله علمی نیچر، اول نوامبر از جمع آوری بخشی از این مقالات خبر داد که در ادامه روند شناسایی موارد مشابه در سال ۲۰۱۵ شناسایی شده اند.

انتشارات علمی Springer Nature که نسبت به حذف این مقالات که نام ۲۸۲ محقق ایرانی در آنها ذکر شده اقدام کرده مدعی شده که نشانه هایی از تقلب در روند ارزیابی علمی و انتشار این مقالات شناسایی شده است.

حذف ۲۸ مورد از مقالات توسط موسسه BioMed Central(BMC) صورت گرفته که اعلام کرده ۴۰ مقاله دیگر را نیز مورد بررسی قرار داده است. در همین حال موسسه Springer نیز ۳۰ مقاله منتشر شده در سه مجله اش را تعلیق و ۹ مورد دیگر را مورد بررسی قرار داده است.

این دو موسسه تحت مدیریت Springer Nature هستند که همچنین ناشر مجلات Nature است.

به ادعای مجله آمریکایی نیچر، مقالاتی که توسط اشپرینگر (Springer) جمع آوری شده اند، دارای دستکاری هایی در نام نویسندگان و در فرایند داوری و ارزیابی علمی بودند و در ۷۰ درصد آنها نشانی از سرقت ادبی و علمی دیده شده است. تمام مقالات حذف شده توسط BMC نیز که در چهار نشریه موسسه چاپ شده بودند حاوی نشانه هایی از دستکاری در نویسندگی، ۵۷ درصد آنها دارای نشانه هایی از دستکاری در روند داوری و ارزیابی علمی و ۹۳ درصد نیز حاوی نشانه هایی از سرقت ادبی و علمی بوده اند.

انتشارات اشپرینگر پارسال هم ۶۴ مقاله دیگر را به دلیل آنچه نگرانی هایی در مورد ارزیابی علمی تقلبی خوانده حذف کرده بود. به ادعای این ناشر گزارش های داوری و ارزیابی علمی از طریق ایمیل های جعلی منتسب به نام دانشمندان واقعی در آن مقالات ثبت شده بودند. BMC نیز سال گذشته ۴۳ مقاله دیگر را به دلایل مشابه تعلیق کرده بود. چند ناشر بزرگ دیگر نیز کشفیات مشابهی از ارزیابی های علمی جعلی را گزارش کرده بودند.

موسسه BMC در راستای پیشگیری از چنین مواردی به فرایند پیشنهاد مستقیم داوران و ارزیابی کنندگان مقاله از سوی خود نویسندگان پایان داده است. از این پس این پیشنهادها عموما از طریق یک نامه ضمیمه ارایه می شود که در آن سندیت و اعتبار داور و ارزیابی کننده محرز شده باشد. همچنین این موسسه شرایط سختگیرانه تری را برای تغییر نام نویسنده در طول فرایند انتشار وضع کرده است.

بنابر اعلام نیچر نویسندگان مقالات حذف شده که فهرست آنها نیز اعلام شده از این موضوع آگاه شده و برخی پاسخهایی داده اند. ۲۵ مورد از مقالات تعلیق شده از سوی اشپرینگر در نشریه Tumour Biology چهار مقاله در Journal of Parasitic Diseases و یک مقاله دیگر در Comparative Clinical Pathology چاپ شده بودند.

در بین ۲۸ مقاله حذف شده از سوی موسسه BMC نیز ۲۳ مقاله در Diagnostic Pathology، دو مقاله در هر یک از مجلات Cancer Cell International و Journal of Ovarian Research و یکی در World Journal of Surgical Oncology چاپ شده بودند.

انتهای پیام