شاخص‌های علم سنجی
برخی از چیزها را می‌توان به طور مستقیم اندازه گرفت مانند حجم و سرعت شی. ولی اندازه گیری مستقیم برخی پدیده‌ها بسیار مشکل و گاهی غیر ممکن است مثلاً اندازه گیری کیفیت زندگی، خوشبختی، نوآوری.
بنابراین از شاخص‌ها به این دلیل استفاده می‌کنیم که اطلاعاتی راجع به چیزهایی که اندازه گیری آن‌ها دشوار است در اختیار ما قرار می‌دهند و در مباحث علم سنجی نیز شاخص‌هایی به همین منظور ابداع و به کار گرفته می‌شود.
شاخص علم و فناوری را می‌توان به عنوان آماره‌هایی که جنبه‌های کمیت پذیر تولید؛ نشر و کاربرد علم و فناوری را اندازه می‌گیرد؛ تعریف نمود.
مروری بر شاخصه های معرفی شده
- اچ ایندکس (h-index): شاخص هیرش یک پژوهشگر برابر با h است، اگر h مقاله وی هر کدام حداقل h استناد و سایر مقاله های وی کمتر از h استناد دریافت کرده باشند.
- کسر ام (m quotient): تقسیم اچ ایندکس بر تعداد سال های فعالیت علمی فرد از زمان انتشار اولین مقاله اش تا کنون.
- جی ایندکس (g-index): شاخص جی نویسنده ای برابر با g است اگر g مقاله وی در مجموع g 2 استناد یا بیشتر دریافت کرده باشند.
- ای ایندکس (a-index): میانگین تعداد استنادهای مقالات در هسته هیرش.
- ام ایندکس (m-index): میانه تعداد استنادهای مقالات در هسته هیرش.
- آر ایندکس (r-index): ریشه دوم مجموع استنادهای مقالات در هسته هیرش.
- ای آر ایندکس (ar-index): تقسیم شاخص آر بر عمر علمی فرد.
- اچ اسکوور (h2): اچ اسکوور پژوهشگری معادل h2 است، اگر h2 مقاله وی هر کدام حداقل [h2]2 استناد دریافت کرده باشند.
- اچ وان (h1-index): شاخص اچ فرد تقسیم بر میانگین نویسندگان موجود در مقالات هسته هیرش وی.
- دبلیو ایندکس (w-index): یک محقق شاخص برابر w خواهد داشت اگر تعداد w مقاله وی، حداقل ۱۰w استناد و سایر مقالات وی کمتر از ۱۰w استناد داشته باشند.