بررسی عملکرد ۵ ساله كشورهاي پيشرو خاورميانه در زمينه ثبت اختراع در آمریکا از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد ايران با ثبت ۲۴۳ اختراع رتبه ۸ منطقه را به خود اختصاص داده است.
وضعيت ثبت اختراع كشورهاي خاورميانه در آمريكا
به گزارش دیده‌بان علم ایران ،امروزه بخش عمده رقابت در حوزه فناوری به اتکای خلق و تجاری‌سازی انواع دارايي‌های فکری انجام می‌شود. به عبارت ديگر، اين دارايي‌ها و دسترسی انحصاری به آنها، کليد کسب مزيت رقابتی در حوزه فناوری است.در اين ميان، ثبت اختراع اهميت ويژه‌ای می‌يابد. بنابراين، پايش فعاليت رقبا در حوزه ثبت اختراع، تا حدودی می‌تواند امکان تحليل نسبت به وضعيت آتی رقابت در حوزه فناوری را فراهم آورد.تعداد اختراع ثبت شده توسط شهروندان و شرکت‌های يک كشور، به نوعی شاخص نوآوري و عمق دستاوردهای فناورانه در آن کشور به شمار می‌رود. ثبت اختراع همچنين شاخصي كليدي براي سنجش رقابت پذيري فناورانه يك كشور است. پژوهش‌ها نشان داده که رابطه معناداری ميان ثبت اختراعات کشورها و توفيقات فناورانه و اقتصادي آنها وجود دارد.
بررسی عملکرد ۵ ساله کشورهای پیشرو خاورمیانه در ثبت اختراع در آمریکا
کشور ايالات متحده آمريکا دارای يکی از قديمی‌ترين و بهترين نظام‌های ثبت اختراع در سطح جهانی است. اما از آن مهم‌تر اين که اين کشور، يکی از جذاب‌ترين بازارها برای بيشتر فناوری‌های نوين است. به هم دليل، بسياری از شرکت‌های غيرآمريکايي نسبت به ثبت اختراعات خود در اين کشور اقدام می‌کنند. اين ويژگی در کنار دسترسی مناسب به اطلاعات اختراعات ثبت شده در آمريکا باعث شده که ثبت اختراع در اين کشور بعضا به عنوان يک شاخص در ارزيابی عملکرد نوآورانه شرکت‌ها و کشورهای مختلف مورد استفاده و استناد قرار گيرد. این گزارش که پژوهشگاه نفت آن را منتشر کرده است به بررسی عملکرد ۵ ساله كشورهاي پيشرو خاورميانه در زمينه ثبت اختراع در آمریکا از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۴ می‌پردازد.
کشورهای پیشرو خاورمیانه در ثبت اختراع در آمریکا
بررسی عملکرد ۵ ساله كشورهاي پيشرو خاورميانه در زمينه ثبت اختراع در آمریکا از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۴ نشان مي‌دهد رژیم اشغالگر قدس حايز رتبه اول است و کشورهای تركيه، عربستان سعودي و امارات متحده عربی در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار دارند. ايران در اين ميان با ثبت ۲۴۳ اختراع در پنج سال، رتبه ۸ را به خود اختصاص داده است.
تركيه
اين كشور با ثبت بيش از ۳۰۰۰ اختراع در امريكا در رده دوم کشورهای منطقه قرار دارد. محصولات فلزي، كشاورزي و خودرو حوزه‌هايي است كه بيشترين سرمايه گذاري پژوهش و توسعه در اين كشور را به خود اختصاص داده اند.
پر اختراع‌ترين سازمان‌ها در تركيه به ترتيب عبارتند از شرکت آرچليک، مهموت و وستل. شرکت آرچليک (Arcelik Anonim Sirketi) شركتي است كه به دليل فعاليت در حوزه‌هاي الكترونيك و لوازم خانگي مشهور است و با ثبت بيش از ۷۰۰ اختراع در پنج سال مورد نظر پيشتاز ثبت اختراع در ترکيه است. در جايگاه دوم نيز شرکت مهموت (Bilgic Mahmut) قرار دارد كه ۱۲۴ اختراع به ثبت رسانده و بيشتر در حوزه محصولات دارويي فعال است.
عربستان سعودي
اين كشور بيشتر بر توليدات نفت و پتروشيمي متمركز است كه بالغ بر ۹۲٫۵ درصد بودجه آن را به اين بخش اختصاص مي‌دهد. از همين رو پژوهش‌های اين كشور هم بيشتر در اين صنعت متمرکز است.
سه مالك برتر ثبت اختراع در عربستان سعودي عبارتند از شرکت نفت و گاز آرامکو، دانشگاه ملک فهد و شرکت صنايع پايه سعودی. آرامكو با ثبت ۴۲۵ اختراع در صدر قرار دارد. اين شركت اصلي ترين شركت نفت عربستان است. دانشگاه نفت و مواد معدني ملک فهد حدود ۴۰۰ اختراع در ۵ سال گذشته به ثبت رسانده است.
امارات متحده عربی
اين كشور بر پايه گزارشات بانك جهاني در ميان كشورهاي پيشرفته در زمينه ديجيتال است كه كمترين فعاليت‌هاي اداري كاغذي را دارد. اين كشور با ثبت ۵۰۸ اختراع در رده چهارم ثبت اختراع در ميان کشورهای منطقه قرار دارد.
پراختراع‌ترين سازمان‌ها در کشور امارات متحده عربی عبارتند از: شرکت ارتباطات و مخابرات امارات، دانشگاه علم، فناوری و پژوهش خليفه و شرکت مخابرات انگلستان. شركت ارتباطات و مخابرات امارات كه به ارائه خدمات ارتباطي و تصويري مي‌پردازد با ثبت ۴۰ اختراع در صدر است. دانشگاه علم، فناوري و پژوهش خليفه كه در سال ۲۰۰۷ تاسيس شده است با ثبت ۳۴ اختراع در جايگاه دوم است.
قبرس
پژوهش و توسعه جايگاه مهمی در قبرس ندارد و تنها ۰٫۵ درصد از درآمد ناخالص اين كشور به اين موضوع اختصاص مي‌يابد. سه مالك برتر اختراع در اين كشور عبارتند از شرکت اسکامبيا، بیت دیفندر و موبیل‌آی. بيشترين ثبت اختراع از طريق هولدينگ اسکامبيا (Scambia) با ۲۵ اختراع ثبت شده است. اين شركت برپايه اعطاي حق امتياز دارايي‌هاي فكري شكل گرفته است. دومين شركت بيت ديفندر (Bitdefender IPR Management ) است كه ۲۱ اختراع ثبت شده دارد. اين شركت نيز در زمينه مديريت حقوق مالكيت فكري فعال است.
ايران
ايران در رتبه هشتم ثبت اختراع در امريكا در ميان کشورهای منطقه قرار دارد و بيشتر فعاليت‌هاي ايران در اين حوزه به محصولات نفت و پتروشيمي مرتبط است.
پژوهشگاه صنعت نفت با ثبت ۳۰ اختراع و با اختلاف چشمگيري نسبت به ديگر شرکت‌ها و مراکز پژوهشی در زمينه ثبت اختراع در جايگاه نخست قرار دارد. اين مرکز پژوهشی در سال ۱۳۳۸ تاسیس شده و هدف اولیه آن، پژوهش در صنايع نفت، گاز و پتروشيمی است. انستيتو پاستور ايران در جايگاه دوم قرار دارد. اين موسسه پژوهشی، توليدي و آموزشي با هدف کمک به تامين بهداشت و سلامت جامعه در سال ۱۲۹۹ تاسيس شده است. انجام پژوهش‌های بنيادی و کابردي در زمينه تشخيص بيماري‌هاي مختلف و ارايه روش‌هاي کنترل،انجام پژوهش بنيادی و کاربردي در مورد ساخت محصولات بيولوژيک و آزمايشگاهي و پرورش حيوانات آزمايشگاهي وانجام پژوهش در زمينه علوم پايه پزشکي محور فعاليت اين موسسه است. در جايگاه سوم نيز شرکت ملی پتروشيمی ايران قرار دارد. شرکت پژوهش و فناوری پتروشيمی، (به نمايندگی از شرکت ملی پتروشيمی) وظيفه ثبت اختراعات شرکت‌های زير مجموعه را در آمريکا بر عهده دارد.
بیشترین اختراعات ثبت شده ایرانیان در آمریکا مربوط به سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱
بررسی انجام شده نشان می‌دهد بيشترين تعداد ثبت اختراع ايرانيان در خارج از کشور در سال‌هاي ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ صورت گرفته است. البته در مورد تعداد اختراعات ثبت شده در سال ۲۰۱۵ بايد اين نکته را درنظر داشت که اطلاعات اظهارنامه‌هاي تشکيل پرونده شده در ادارات ثبت اختراع تا ۱۸ ماه محرمانه تلقي شده و ديگران امکان دسترسي به آن‌را در مدت محرمانگي ندارند. لذا ممکن است اظهانامه‌هايي که در اواخر سال ۲۰۱۴ تشکيل پرونده شده‌اند، به زودي در اختيار عموم قرار داده شده و بر آمار سال ۲۰۱۵ تاثير گذارد.
بررسی ها همچنین حاکیست روند كلي تقاضا براي تشكيل پرونده ثبت اختراع از سال ۲۰۰۵ رشد کرده و پس از کاهش در سال ۲۰۱۲ مجددا افزايش نشان مي‌دهد. پيش‌بيني مي‌شود كه اين روند در سال‌هاي آتي همچنان صعودي باشد.
انتهای پیام