روش ابداعی محققان ایرانی برای اندازه‌گیری فلزات سنگین

به گزارش دیده‌بان علم یران دکتر یونس ولدبیگی، عضو هیات علمی گروه شیمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد در مورد این روش ابداعی گفت: فلزات سنگین مانند جیوه، کادمیم و سرب برای سلامتی و محیط زیست مضر و خطرناک هستند و همین امر نشان‌دهنده اهمیت اندازه‌گیری این فلزات در محیط‌های مختلف است و تاکنون روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری این فلزات ارائه شده است.

وی طیف‌سنجی جذب اتمی و روش ICP-MS را از روش‌های متداول برای اندازه‌گیری فلزات سنگین ذکر کرد و یادآور شد: این روش‌ها بسیار گران‌قیمت بوده و عمده دستگاه‌های مرتبط با این روش‌ها از خارج به کشور وارد می‌شوند.

ولدبیگی از ابداع روشی ارزان‌قیمت با استفاده از تجهیزات ساخت داخل کشور در این زمینه خبر داد و یادآور شد: در این روش سعی بر آن بود که از یک طیف‌سنج تحرک یونی (IMS) به عنوان آشکارساز استفاده شود؛ اما تبخیر نمک‌های فلزات سنگین و بردن آن به فاز گازی و همچنین یونیزه کردن فلزات سنگین دو مشکل اساسی موجود بر سر این راه بودند.

وی اضافه کرد: برای برطرف کردن این دو مشکل عمده، به منظور تبخیر فلزات سنگین بکارگیری یک فیلامان که با منبع تغذیه داغ می‌شد، در دستور کار قرار گرفت، همچنین با استفاده از یون کلر در فاز گازی و اتصال آن به فلزات سنگین توانستیم این فلزات را یونیزه کنیم.

عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات سادگی کار با دستگاه طیف سنج تحرک یونی، ارزان بودن و ساخت آن در داخل کشور را از مزایای این روش ابداعی اندازه‌گیری فلزات سنگین با طیف سنجی تحرک یونی بیان کرد و ادامه داد: از این روش می‌توان در صنعت آب و فاضلاب، صنایع و معادن، محیط زیست و همچنین در مراکز و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی استفاده کرد.

به گفته وی، دستگاه مرتبط با روش اندازه‌گیری فلزات سنگین با طیف‌سنجی تحرک یونی، در داخل کشور و توسط یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان طراحی و ساخته شد که می‌تواند از خروج ارز از کشور جلوگیری کند.

نتایج این تحقیقات که حاصل تلاش‌های دکتر یونس ولدبیگی، پژوهشگر و عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد، دکتر محمود تبریزچی استاد دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر وحیده ایل بیگی پژوهشگر پسادکترای دانشگاه صنعتی اصفهان است، در مجله Analytical Chemistry منتشر شده است.