محققان پژوهشگاه «رویان» موفق شدند با استفاده از ترکیب دارویی، سلول‌های بنیادی را بدون تغییر ماهیت بنیادی آنها، در محیط آزمایشگاه زنده نگه دارند.
به گزارش دیده‌بان علم ایران دکتر کامران قائدی، مجری طرح با اشاره به مطالعات خود در حوزه فاکتور PPARgamma به عنوان فاکتور کپی‌برداری از ژن‌ها گفت: تعدادی از مولکول‌ها می‌توانند موجب فعال و یا غیر فعال شدن این فاکتور شوند.
وی با بیان این که مطالعات ما بر روی فاکتور «پیوگلیتازون» (Pioglitazone) متمرکز بوده که موجب فعال شدن فاکتور PPARgamma می‌شود، اظهار کرد: برای استفاده از سلول‌های بنیادی انسانی در درمان کلینیکی ناگزیر هستیم سلول‌های بنیادی انسانی را دست‌ورزی کنیم؛ ولی سلول‌های بنیادی انسانی در آزمایشگاه مدت زیادی زنده نمی‌مانند و از بین می‌روند.
این محقق خاطرنشان کرد: در این طرح که تحت عنوان «استفاده از داروی پیوگلیتازون برای زنده ماندن بهتر سلول‌های بنیادی انسانی» اجرا شده است، از داروی پیوگلیتازون استفاده و مشاهده شد سلول‌های بنیادی انسانی منفرد توانستند با این ترکیب به راحتی زنده بمانند؛ ضمن آن که خصوصیت بنیادی بودن آنها نیز تغییر نکرد.
قائدی اضافه کرد: بدین ترتیب ما امیدواریم که از کشت‌های سلولی طولانی مدت استفاده کنیم و شاهد نابودی سلول‌های بنیادی انسانی نباشیم.
وی با اشاره به تاثیر مکانیزم اثر این ترکیب بر دوام سلول‌های بنیادی در آزمایشگاه گفت: این دارو از طریق فعال کردن فاکتور PPARgamma موجب می‌شود که دو فاکتور دیگر به نام‌های E-cadheri و بتا-کتنین از داخل هسته به طرف اسکلت سلولی مهاجرت کنند و این امر موجب زنده ماندن سلول‌های بنیادی انسانی در محیط‌های کشت خواهد شد.
به گفته وی، با این روش سلول‌های بنیادی به آسانی به محیط کشت متصل می‌چسبند و از محیط تغذیه می‌کنند و از بین نمی‌روند.
قائدی، زمان استفاده از این دارو را در هنگام جداسازی سلول‌های بنیادی از یکدیگر دانست و گفت: همانطور که سلول‌های بنیادی انسانی را منفرد می‌کنیم، داروی پیوگلیتازون همراه با یکی دو فاکتور دیگر و با غلظت‌های مشخص وارد محیط کشت می‌شوند.
وی تاکید کرد: این روش بر روی چندین رده سلولی مورد آزمایش قرار گرفت و پاسخ‌های دریافت شده یکسان بوده است.
قائدی افزود: استفاده از پیوگلیتازون همراه با ترکیب دارویی مهار کننده ROCK آپاپتوز (مرگ سلولی) سلول‌ها را کاهش داده و کلونی‌زایی (جداسازی سلولی) را نسبت به زمان استفاده از تنها مهار کننده ROCK دو تا سه برابر افزایش داده است.
انتهای پیام