محققان دانشکدگان فنی دانشگاه تهران اثبات کردند برای ارزیابی دقیق‌تر خطر آسیب به سلول‌های رگ و افزایش ایمنی روش‌های تصویربرداری، در نظر گرفتن رفتار رئولوژیکی واقعی خون (رقیق‌شوندگی برشی) ضروری است.
به گزارش دیده‌بان علم ایران در پژوهشی توسط محققان دانشکده مکانیک دانشکدگان فنی، تأثیر یک ویژگی مهم خون به نام «رقیق‌شوندگی برشی» (Shear Thinning) بر ایمنی استفاده از حباب‌های کنتراست در سونوگرافی بررسی شد.
کیوان صادقی، عضو هیأت علمی دانشکده مکانیک، با اعلام این مطلب گفت: «بر اساس یافته‌های این تحقیق، برخلاف فرضیات گذشته که خون را سیالی ساده در نظر می‌گرفتند، این تحقیق با مدلسازی دقیق‌تر نشان می‌دهد که ویژگی واقعی خون می‌تواند تنش‌های برشی وارد بر دیواره رگ را تا ۳۰ درصد افزایش دهد و همچنین فرکانس بحرانی را دو برابر کند.»
عضو هیأت علمی دانشکده مکانیک با توضیح اینکه حباب‌های گازی کروی پوشش‌دار به طور فزاینده‌ای به عنوان عوامل کنتراست در تصویربرداری فراصوت استفاده می‌شوند، اظهار داشت: «محدودیت اصلی، تنش برشی است که دیواره رگ در طی نوسانات حباب تجربه می‌کند، زیرا ممکن است به سلول‌های اندوتلیال آن آسیب برساند.»
وی افزود: «تلاش‌های قبلی برای تخمین تنش برشی دیواره، خون را به عنوان یک سیال نیوتنی در نظر می‌گرفتند. در کار حاضر، با استفاده از مدل رئولوژیکی کارو به صورت عددی تأثیر رفتار رقیق‌شوندگی برشی خون بر تنش برشی دیواره بررسی شده است.»
محقق دانشگاه تهران با بیان اینکه برای اطمینان از تقریباً کروی ماندن حباب در حین نوسانات، شبیه‌سازی به دامنه‌های کوچک برای پالس فراصوت محدود شده است، گفت: «برای محاسبه شعاع لحظه‌ای حباب از مدل دجونگ برای پوسته‌ای ویسکوالاستیک خطی ساخته شده از ماده کلوین-وویگت استفاده شد.»
وی افزود: «با فرض اینکه رگ‌های بسیار ریز از قانون هوک پیروی می‌کنند، اتصال دوسویه بین حباب و رگ با حل معادلات حرکت برای محیط مایع جداکننده آن‌ها حاصل می‌شود.
پیش‌بینی می‌شود که رفتار رقیق‌شوندگی برشی خون، تنش برشی اوج در رگ را تقریباً ۳۰ درصد افزایش دهد. همچنین این رفتار، فرکانس متناظر با تنش برشی اوج را دو برابر می‌کند.»
عضو هیأت علمی دانشکده مکانیک دانشگاه تهران گفت: «جریان القا شده در مایع در برابر ناپایداری هیدرودینامیکی آسیب‌پذیر است و مطالعه پارامتری نشان می‌دهد که ثبات زمان در مدل کارو به شدت بر سینماتیک و دینامیک جریان طی نوسانات حباب کنترل اعمال می‌کند. نتیجه‌گیری این است که رفتار رقیق‌شوندگی برشی خون در مواردی که از حباب‌ها به عنوان عوامل کنتراست استفاده می‌شود، باید در نظر گرفته شود.»
انتهای پیام