سرطانزا بودن تریاک و مشتقات آن واقعیت بسیار مهمی است که مردم و بویژه پزشکان در ایران به عنوان بزرگترین کشور مصرف‌کننده تریاک در جهان باید به آن توجه نشان دهند و همه باید بدانند که تریاک شدیدا سرطانزاست و عمر مصرف کنندگان را ۲٫۵ برابر سایرین کاهش می‌دهد.
به گزارش دیده بان علم ایران، مصرف مواد مخدر از جمله مسائلی است که سالهای طولانی به عنوان مسأله‌ای اجتماعی شناخته شد و بعدها به دلیل ویرانگری این مصیبت تا به امروز پایدار جهان، که یک تنه قادر است جامعه‌ای را به نابودی کشاند، «نگاه پزشکی» با تابلو «بیماری‌شناسی» بدان ورود یافت تا بلکه از شدت آثار این مصیبت حقیقتا هولناک کاسته شود و این «نگاه پزشکی»، الحق و الانصاف با آن ورود توفانی، به موفقیت‌های عالی در ایران و حتی در سطح جهانی رسید.
با این همه جامعه‌شناسان معتقدند ویژگی «نگاه پزشکی» با همه دستاوردهای مؤثرش در حوزه اعتیاد، عمدتا «مابعد واقعه بودن» آن است؛ یعنی این نگاه در حالی عوامل وراثت، فیزیولوژیکی و روانی را مورد تاکید قرار می‌دهد که «باورهای فرهنگی» مصرف‌کنندگان، در نتیجه‌گیری از هر گونه مبارزه با اعتیاد بسیار نقش دارند.
جامعه‌شناسان این سخن را تا حدودی بدرستی گفته‌اند. مثلا شدت نفوذ «تریاک» به باورهای فرهنگی مردم و دوام آن تا کنون، به گونه‌ای قوی و ریشه‌دار بوده است که پزشکانی از نسل قدیم و حتی امروز را نیز در مورد ضرورتهای مصرف این «ماده مخدر پیر» همراه کرده است.
این «باورهای تریاکی» (باورهای آلوده به القائات آثار تریاک) ریشه دوانده در فرهنگ ایران، نفوذ خود را در ذهن میلیون‌ها مصرف کننده این گونه تداوم بخشیده است:
۱- استفاده طولانی‌مدت تریاک طول عمر را افزایش می‌دهد
۲- مصرف تریاک باعث کاهش دردهای جسمانی می‌شود
۳-مصرف تریاک از ابتلا به بیماری‌های مزمن مثل دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی پیشگیری می‌کند
۴- تریاک ضد بیماری سرطان است و از بروز آن پیشگیری می‌کند
۵-اگر پزشک دم دست نبود باید تریاک مصرف کرد
۶-سن که بالا رفت تریاک لازم است
۷- مصرف تریاک باعث از بین رفتن موهای زائد می‌شود
۸-مصرف تریاک موجب درمان ناتوانی‌های جنسی شده و لذت جنسی را افزایش می‌دهد
۹- تریاک بهترین دارو برای خواب نوزادان است
۱۰-مصرف تریاک زهر عقرب و مار را بی‌اثر می‌کند
۱۱-مصرف تریاک باعث کاهش فشارهای عصبی روزانه می‌شود
۱۲- استفاده از تریاک باعث کاهش ترس می‌شود
۱۳- مصرف تریا ک باعث افزایش توان جسمی و انجام کارهای سنگین می‌شود
و ده‌ها باور بیماری‌زا و حتی کشنده دیگر ….
البته فرهنگ مصرف تریاک در ایران شدیدا زمینه‌های تاریخی دارد. استعمار انگلیس با تبلیغ مصرف تریاک در ایران و اعزام دلالان به مناطق مختلف کشور، مصرف تریاک را به عنوان ماده‌ای مفید برای بدن، به مردم آموزش داد و با ذکر خواص پزشکی، تریاک را داروی ضد درد و درمان بیماری‌های گوناگون معرفی کرد و تا آن جا تبلیغات وسیع مصرف تریاک را پیش برد که دامنه مصرف آن سراسر کشور را فرا گرفت.
با این وصف، بر زمین زدن باورهای غلط، اما سخت و محکم درباره مزایای پزشکی تریاک به اندازه طول عمر مصرف آن دشوار است؛ بویژه آن که اکنون، ایران بزرگترین مصرف‌کننده تریا ک در جهان است و ۴۲ درصد تریاک دنیا در ایران مصرف می‌شود.
خوشبختانه امروزه «نگاه پزشکی» که در قدیم‌الایام جزئی از مبلغان مصرف تریاک بوده است و پس از آن، روزگاری، در بحث مبارزه با اعتیاد ، از «نگاه جامعه‌شناسی» متهم به نقص «نادیدن ریشه‌های فرهنگی مصرف مواد مخدر» بویژه تریاک بوده است، توانسته است با وسعت وعمق بخشیدن به تحقیقات و مطالعات تخصصی، با عبور از ویژگی «مابعد واقعه بودن» در مبارزه با مصرف مواد مخدر، تازه‌های تاثیرگذار و بسیار هشداردهنده‌ای برای سیاستگذاران و جمعیت مصرف‌کننده داشته باشد؛ تا آن جا که دستاورد تحقیقاتی دانشمندان علوم پزشکی ایران، با عنوان «سرطانزا بودن تریاک» بزودی توسط سازمان بهداشت جهانی، ثبت بین‌المللی خواهد شد.
مطالعه آینده نگر «کهورت» محققان پزشکی ایران به سرپرستی «دکتر رضا ملک‌زاده» معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، به مدد ۱۰ سال بررسی مداوم جمعیت بزرگ ۵۰ هزار نفری استان گلستان به عنوان نقطه داغ مصرف تریاک در ایران، ارتباط مصرف تریاک با ابتلا به انواع سرطان و بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته قلبی و مغزی را ثابت کرد.
هر چند که تا پیش از این نیز معدود مطالعاتی آثار سوء و مرگبار مصرف تریاک و ارتباط آن با بیماری‌های یاد شده را نشان داده بودند اما مطالعات آینده‌نگر کمی در مورد مصرف مواد مخدر و اثر آن بر مرگ و میر کلی با علت مشخص انجام شده است.
« مطالعه آینده‌نگر کهورت گلستان» در شمال شرق ایران به عنوان منطقه‌ای که مصرف ماده مخدر تریاک به نحو قابل توجهی در‌آن بالاست، اطلاعات معتبری در این زمینه ارائه داده و با بررسی ۵۰ هزار نفر از جمعیت آن منطقه نشان داده است که مصرف مواد مخدر حتی در دوزهای پایین، با افزایش مرگ و میر کلی، و مرگ ناشی از بیماری‌های بدخیم و غیربدخیم گوارشی، (مری، معده و پانکراس) و بیماری‌های قلبی و عروقی،ریوی و … مرتبط است.
عصاره گیاه کال خشخاش یا همان تریاک شامل تعداد زیادی مولکول آلکالوئیدهای مخدر مانند مورفینو کدئین ،آلکالوئیدهای غیرمخدر وغیرآلکالوئیدهایی مثل شکر و اسیدمکونیک است.
نتایج مطالعه کهورت گلستان نشان داده است که ترکیبات موجود در تریاک بر روی فیزیولوژی و سلامت انسان از طرق مختلف اثر می‌گذارد که این موضوع را تنها از طریق مطالعات آینده‌نگر طولانی‌مدت می‌توان اثبات کرد.
بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده تا کنون، مخدرها بیشتر در کبد متابولیزه می‌شوند و مصرف طولانی‌مدت مورفین در موشها باعث تغییرات هیستوپاتولوژیک در کبد شده و نهایتا به غیرطبیعی شدن تستهای عملکردی منجر شده است.
مطالعه «کهورت» گلستان به دلیل جعیت قابل توجه نمونه‌های مورد بررسی، به قطعیت ثابت کرده است که مصرف مواد مخدر در ایجاد سرطان مری نقش دارد و این نتیجه اکنون به نام ایران توسط سازمان بهداشت جهانی ثبت بین‌المللی می‌شود.
در استان گلستان به ویژه گنبد کاووس و آق‌قلا، مصرف تریاک یکی از مهمترین علل شیوع سرطان مری است.
دانشمندان علوم پزشکی ایران در این مطالعه ثابت کرد‌ه‌اند که مصرف تریاک موجب ایجاد سرطان ریه می‌شود.
البته مطالعه دیگری در استان اردبیل نیز نشان داد که مصرف تریاک در ایجاد سرطان معده نقش داشته که کهورت گلستان این نتیجه را هم تایید کرده است.
از دیگر سرطان‌هایی که مصرف تریاک عامل آن است سرطان حنجره است و احتمال بروز این بیماری ها در سنین پایین با مصرف تریاک افزایش می‌یابد.
سرطان مثانه از دیگر آثار مصرف تریاک، طبق نتایج مطالعه کهورت گلستان، است .
اما دامنه تاثیرات مرگبار تریاک به هیچ وجه به انواع سرطان ها محدود نشده و مطالعه کهورت محققان علوم پزشکی ایران در استان گلستان نشان داد، بین مصرف تریاک حتی به مقدار اندک، با مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیربدخیم گوارشی، بیماری‌های غیربدخیم ریوی و بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط زیادی وجود دارد.
دکتر ملک‌زاده، معاون تحقیقات وزیر بهداشت و سرپرستم تیم مطالعات کهورت گلستان با اشاره به نتایج مهم این مطالعه گفت: این نتایج بزودی توسط آژانس سرطان‌شناسی سازمان بهداشت جهانی با عنوان «سرطانزا بودن تریاک و مشتقات آن» رسما ثبت خواهد شد.
وی گفت: سرطانزا بودن تریاک و مشتقات آن واقعیت بسیار مهمی است که مردم ایران و به ویژه پزشکان باید به آن توجه نشان دهند و نکته مهم آن است که تریاک عوارض بیشتری از سیگار دارد و عمر انسان را کوتاه می‌کند.
به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت مصرف تریاک همچنین موجب افزایش سکته‌های قلبی و مغزی و بیماری‌های مزمن کبدی، ریوی و کلیوی می‌شود و مهمترین ریسک‌فاکتور سرطان لوزالمعده در ایران است.
به گزارش دیده بان علم ایران، سرپرست تیم تحقیقاتی «کهورت بزرگ گلستان» گفت: بر اساس نتایج این مطالعه، طول عمر مردان و زنان به دلیل مصرف تریاک، به ترتیب ۲ و ۲٫۵ برابر کاهش می‌یابد.
وی امیدوار است که دستاورد تحقیقاتی وی و همکارانش در مورد سرطان زا بودن تریاک بتواند در سایر بخشهای جهان که درگیر مصرف تریاک هستند نیز مورد استفاده قرار گیرد و از آثار مرگبار این مخدر کاسته شود.
با ثابت شدن آثار ناتوان‌کننده و کشنده تریاک در تحقیقات پزشکی که خط بطلانی بر همه توهمات فرهنگی درباره مصرف این ماده مخدر است، اکنون وقت آن است که همه علیه این مخدر پیر کشنده‌ای که قرن‌ها، به بهانه‌های فریبنده پیشگیری و درمان بیماری‌ها، میلیون‌ها هموطن را با انواع سرطان ، سکته‌های قلبی و مغزی و بیماری‌های بدخیم و غیربدخیم گرفتار ناتوانی، کاهش عمر و نهایتا مرگ کرده است، برخاسته و دست به اصلاح این باورها در نقاط مختلف کشور بزنیم و دانشمندان پزشکی کشور را در این راه یاری کنیم.
انتهای پیام