دکتر بهرام مشحون، فیزیکدان صاحب نام ایرانی در زمینه نسبیت و استاد بازنشسته دانشگاه میزوری در کلمبیا با مروری کوتاه بر کارنامۀ پژوهشی دکتر رضا منصـوری گفت: نظریۀ منصوری ـ سکسل که در سال ۱۹۷۷ ارائه شده، اکنون به صورت جزئی از جریان اصلی فیزیک درآمده است.
به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران، مشحون که عصر دوشنبه در مراسم «بزرگداشت دکتر منصوری در هفتاد سالگی» در محل پژوهشگاه دانش های بنیادی سخن می گفت با اشاره به این که منصوری مدرک دکتری فیزیک خود را در سال ۱۳۵۱ از دانشگاه وین اتریش گرفته اظهار داشت: منصوری کارنامۀ ممتازی در نظریۀ نسبیت و فیزیک گرانشی دارد.
وی در تبیین بخشی از دستاوردهای علمی عمدۀ دکترمنصوری به «نظریه منصوری – سکسل در آزمون نسبیت خاص»، «قضیه منصوری» و دستاوردهای این استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف در حوزه های دیگر فیزیک گرانشی پرداخت.
به گفته این دانش آموخته فیزیک دانشگاه پرینستون، رضا منصوری در سال ۱۹۷۷ سه مقاله با همکاری سکسل در مجله نسبیت عام و گرانش (General Relativity and Gravitation) انتشار داده که در این مقاله ها، یک چارچوب ریاضی عام برای تحلیل نظری نتایج آزمایش هایی که به منظور آزمودن نظریۀ نسبیت خاص انجام می شوند، ارائه شده بود.
مشحون خاطرنشان کرد: نظریۀ منصوری ـ سکسل شامل پارامترهایی است که می توانند میزان توافق آزمایش هارا با اصول موضوع سینماتیک نظریۀ نسبیت نشان دهند. در سال ١٩۴٩ رابرتسون دربارۀ سنجش اصل موضوع با مشاهده در نسبیت خاص بحث کرده بود. ولی، نظریۀ منصوری ـ سکسل فراتر از کار رابرتسون است و چارچوب کلی تری ارائه می کند. این نظریه اکنون به صورت جزئی از جریان اصلی فیزیک درآمده است.
وی افزود: رضا منصوری همچنین در مقاله ای که در ۱۹۷۷ در نشریه «آنالز» (Annals) مؤسسۀ هانری پوانکاره به چاپ رسید، قضیه ای را دربـارۀ نسبیت عــام ثـابت کرد که طبق آن، تنها جواب شوارتس شیلد درونی متناظر با شارۀ کامل که حرکتی بی برش و متقارن کروی دارد و تابع یک معادلۀ حالت است، جواب فریدمن عاری از فشار است.
بهرام مشحون
مشحون تصریح کرد: تعمیم های متعددی ازقضیۀ منصوری منجر به یک قضیۀ یکتایی برای مدل های استاندارد کیهان شناختی همگن و همسانگرد از لحاظ فضایی شده اند که با فضازمان های فریدمن ـ لومتر ـ رابرتسون ـ واکر (FLRW) توصیف می شوند.
از این قضیۀ یکتایی، نتیجه می شود که انحراف ها از همگنی و همسانگردی فضایی را می توان به وسیلۀ یک مدل اختلالی FLRW از عالم توصیف کرد و به خصوص می توان پیامدهای مشاهداتی ناهمگنی های بزرگ مقیاس ممکن را تعیین کرد.
معلوم می شود که این نتیجه با شتاب کیهانی مربوط است، یعنی انرژی تاریک را می توان با ناهمگنی فضا شبیه سازی کرد.
وی با بیان این که در سال های اخیر منصوری و همکارانش در مطالعۀ مدل های کیهان شناسی ناهمگن هم سهم داشته اند، خاطرنشان کرد: سیاه چاله های کیهان شناختی، کیهان شناخت شامه ای، تشکیل سـاختار کیهــان شناختی و دینامیک دیواره حوزه (domain wall) در نسبیت عام مباحث دیگری از فیزیک گرانشی هستند که رضا منصوری دستــاوردهایی در آنها داشته است.
منصوری علاوه بر این هدایت ۱۰ رسالۀ دکتری را در دانشگاه صنعتی شریف به عهده داشته است.
انتهای پیام