گروهی از محققان ایرانی دانشگاه استنفورد طی مقاله ای با نگاهی به دو دهه روند تولید علم ایران، رشد انتشارات علمی کشور را بسیار بالاتر از میانگین جهانی و نتیجه سیاستهایی دانسته اند که با تاکید افراطی بر تولید مقالات، به جای هدایت ظرفیت عظیم نیروی انسانی فعال آموزش عالی به سمت توسعه، موجب ایجاد هزینه هایی همچون گسترش سوءرفتارهای پژوهشی شده است و این پرسش را مطرح کرده اند که با سرمایه گذاری ناچیز ایران در تحقیقات که طی دو دهه گذشته فقط ۳ برابر افزایش یافته، خروجی علمی آن، چگونه ۵۰ برابر شده است؟
گزارش اختصاصی خبرنگار دیده بان علم ایران از جزئیات این تحقیق که تحت عنوان «The Scientific Output of Iran: Quantity, Quality and Corruption » در قالب پروژه «ایران ۲۰۴۰ استنفورد» با همکاری صدرا ساده، متین میر رمضانی، محسن مسگران، امین فیض پور و پویا آزادی انجام و در دانشگاه استنفورد منتشر شده، حاکی است نویسندگان برای پاسخ به «چگونگی افزایش قابل توجه تولیدات علمی ایران، ارزیابی سطح کیفی مقالات منتشره و نقش سیاستهای دولتی در این زمینه»، ۴۵۰ هزار مقاله محققان ایرانی که طی سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۸ در اسکوپوس نمایه شده اند را همراه با اطلاعات کامل آنها بررسی کرده اند.
انتشار این گزارش تحلیلی در دیده بان علم در راستای وظیفه اطلاع رسانی و انعکاس دیدگاه های مختلف در حوزه های مختلف علمی است و به معنای تایید دیدگاه های مطرح شده در آن نیست.
افزایش شمار مقالات محققان ایرانی به ۵۰ هزار در ۲۰۱۸
بر اساس یافته های حاصله، شمار مقالات محققان ایرانی از یکهزار مقاله در سال ۱۹۹۷ به بیش از ۵۰ هزار مقاله در سال ۲۰۱۸ و همچنین سهم ایران از تولید علم سالانه جهان از ۰.۱ درصد به ۲.۶ درصد افزایش یافته است که در این بین ، علوم پایه ۴۱ درصد، علوم پزشکی و بهداشت ۲۲ درصد، مهندسی ۲۲ درصد، علوم کشاورزی و محیط زیست ۱۰ درصد و علوم اجتماعی ۵ درصد کل انتشارات علمی ایران را تشکیل می دهند.
عدم تغییرات قابل توجه در کیفیت علم ایران به نسبت انتشار مقاله، به جز حوزه پزشکی و سلامت
نویسندگان، با اتکا به یافته های خود معتقدند که با وجود افزایش شمار مقالات منتشره ایران اما کیفیت این تولیدات علمی، در طول زمان در بسیاری از زمینه ها به جز حوزه پزشکی و سلامت، تغییرات قابل توجهی را نشان نمی دهد.
استنادات مقالات همکار موسسات خارجی، دو برابر مقالات همکار موسسات داخلی
در زمینه استناد به مقالات نیز، باید گفت در حال حاضر ۲۰ درصد مقالات علمی ایران با همکاری محققان خارجی منتشر می شوند و تعداد استنادات دریافتی مقالاتی که با همکاری موسسات خارجی انتشار یافته اند، به طور متوسط ، دو برابر استنادات مقالاتی هستند که با همکاری موسسات داخلی نوشته شده اند.
کاهش دائمی سهم همکاری های بین المللی ایران به جز سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸
آن گونه که نتایج بررسی ۴۵۰ هزار مقاله ایرانیان توسط پژوهشگرانی ایرانی دانشگاه استنفورد نشان می دهد، سهم همکاری های بین المللی ایران از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲ در کل، دائما کاهش یافته است ؛ تنها طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ این سهم رو به رشد بوده که این نویسندگان تاکید دارند دلیل چنین افزایشی، حضور محققان ایرانی در دانشگاه های خارجی بوده است. نویسنده مسوول ۴۰ درصد این مقالات وابسته به موسسات خارجی بوده اند که نیمی از این ۴۰ درصد را محققان ایرانی تشکیل می دهند که اکنون در خارج مشغول فعالیت هستند.
افت کیفی تحصیلات تکمیلی با افزایش ۱۰ برابری دانشجویان و رشد نامتناسب با جذب هیات علمی
بر اساس این تحقیق، بررسی های جمعیت شناختی در ایران نشان می دهد که با گسترش سریع دانشگاه های ایران و ظرفیت آنها، شمار دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دو دهه گذشته ۱۰ برابر شده است که این طبیعتا، رشد منابع انسانی برای انجام تحقیقات را فراهم می کند و به گونه ای، رشد تولیدات علمی ایران را نیز توضیح می دهد؛ اما در مقابل، تعداد هیات علمی دانشگاه های ایران هرگز متناسب با رشد تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی، افزایش نیافته که این ، کاهش قابل ملاحظه کیفیت آموزش و تحقیق در تحصیلات تکمیلی ایران را سبب شده است.
سیاستهای تشویقی انتشارات مقالات، عامل رشد بداخلاقی های پژوهشی
محققان یاد شده معتقدند که از دیگر دلایل افزایش مقالات در ایران، سیاست دولت در آموزش عالی بوده است که با تبلیغات، دانشجویان و فارغ التحصیلان را تشویق به انتشارات مقالات در مجلات کرده است و این سیاست، زمینه ساز رشد بداخلاقی های پژوهشی ناشی از افراط در انتشار مقالات شده در حالی که هیچ مجازاتی برای سارقان علمی نیز وجود نداشته است. چنین سیاستی باعث شده ایران در سوءرفتارهای پژوهشی و رترکت مقالات از رتبه بالایی در جهان برخوردار باشد.
تمرکز بر سیاست انتشار مقاله، به جای هدایت ظرفیت عظیم نیروی انسانی آموزش عالی به سمت توسعه کشور
مطالعه محققان ایرانی دانشگاه استنفورد نشان می دهد که ایران به سبب سرمایه گذاری بزرگ انسانی در حوزه آموزش عالی، از یک فرصت برای توسعه بهره مند شد؛ اما به جای هدایت این ظرفیت عظیم در جهت توسعه کشور ، سیاستهای دولتی که رسما نیز اعلام می شد، بر افزایش انتشار مقالات متمرکز بود. درحالی که گفتمان رسمی جهانی، تولید علم را معادل پیشرفت برای توسعه می داند.
ادعاهای اغراق آمیز برای ایجاد احساس غرور ملی از نتایج سیاستها
به باور این محققان، ادعاهای اغراق آمیز، در تلاش برای ارائه تصویری مترقی از نتایج سیاست دولتها در انتشار مقالات و تاکیدات سطحی بر افزایش کمی انتشارات علمی، به طور طبیعی، به کاهش رویکرد کیفی در تحقیقات که ضامن توسعه علمی و نیازهای اساسی جامعه هستند، منجر شده است.
معجزه رشد علمی ایران چه قدر واقعیت دارد؟
نویسندگان مقاله ادعای مسوولان ایرانی در مورد معجزه رشد علمی را مورد کنکاش قرار داده و پرسشهایی را در این زمینه مطرح کرده اند: این ادعا چه قدر صحت دارد؟ کدام عوامل اجتماعی، اقتصادی و جمعیت شناختی در این زمینه نقش دارند؟ علاوه بر کمیت، کیفیت تولید علم ایران در طول زمان چه قدر افزایش یافته است؟ ایران در مقایسه با کشورهای دیگر در این زمینه چگونه عمل کرده است؟ پیامدها و عوارض جانبی سیاستهای کمی گرا، در حوزه تحقیقات و نوآوری چه بوده است؟
استفاده از ظرفیت دانشگاه ها برای تاخیر ورود توفانی جوانان به بازار کار
مقاله یاد شده در ادامه برای پاسخ به پرسشهای مطرح شده، به تغییرات جمعیتی و میانگین سالهای تحصیل در ایران پرداخته و آنها را عوامل اجتماعی موثر بر سرمایه انسانی به عنوان لازمه تحقیق و توسعه در هر کشور دانسته است: با افزایش شمار تولد نوزادان در دهه ۱۹۷۰ و در ادامه کاهش باروری در سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵، ایران شاهد افزایش جمعیت دوره ابتدایی و متوسطه در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ شد. در اواخر دهه ۱۹۹۰ نوجوانان و جوانان ایرانی به تدریج به بزرگسالی رسیدند و آماده ورود به بازار کار یا تحصیل در دانشگاه ها شدند . ارتقای آگاهی والدین از اهمیت آموزش و پرورش و آموزش عالی و پیشرفتهای جزئی در سطح درآمد خانوارها، موجب افزایش قابل توجه تقاضا برای تحصیلات عالی در ایران شد. اما دانشگاه های ایران تنها می توانستند ۲۰ درصد جمعیت جوانان ۱۹ تا ۲۵ سال را جذب کنند. پس از آن، نگاه دولت به دانشگاه ها تغییر یافت و از دانشگاه ها، به عنوان عاملی برای محدود کردن یا به تعویق انداختن «زمان ورود توفانی جوانان به بازار کار» استفاده جست؛ لذا به حدی بر تعداد صندلی دانشگاه ها افزوده شد که توانستند بیش از ۴۰ درصد این دوره سنی را جذب کنند.
افزایش تحصیلات دانشگاهی و کاهش نرخ باروری، دو عامل تغییر چشم انداز اجتماعی ایران
نویسندگان مقاله می افزایند: طی دو دهه گذشته، رشد تحصیلات دانشگاهی همراه با کاهش شدید باروری زنان، چشم انداز اجتماعی ایران را به طور قابل توجهی تغییر داد و این روند گذار ایران از یک جامعه سنتی (خانواده های بزرگ با تحصیلات پایین) به سوی یک جامعه مدرن (خانواده های کوچکتر با تحصیلات عالی) را سرعت بخشید؛ این درحالی بود که هر دو عامل یعنی افزایش تحصیلات دانشگاهی و کاهش باروری در سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ حمایتهای سنتی اعم از سیاستها و اقدامات رسمی و مردمی را به طور یکسان دریافت کرد و درک مزایای اجتماعی اقتصادی داشتن فرزند کمتر با تلاش دولت برای کاهش باروری همسویی داشت.
آسیب دیدن کیفیت علم و رشد بداخلاقی پژوهشی با تاکید افراطی بر انتشار مقالات
بررسی های این مقاله همچنین حاکی از آن است که علاوه بر عوامل جمعیت شناختی، افزایش انتشار مقالات در مجلات علمی به شدت تحت تاثیر سیاستهای تبلیغاتی قرار گرفت؛ به طوری که انتشار مقالات را معادل پیشرفت علمی و فناورانه دانست، بدون آن که توجهی به کیفیت علم و نقش آن در ساختار اقتصادی جامعه داشته باشد؛ حال آن که تاکید افراطی بر انتشار مقاله به کیفیت علم آسیب می رساند و تحقیقات ضعیف و بداخلاقی های پژوهشی را سبب می شود.
حباب انتشار مقاله به نام مدرنیته بدون توجه به توسعه
نویسندگان مقاله بر این اعتقادند که «برداشت اشتباه و فانتزی از پیشرفت علم» موجب شده دستاوردهای علمی سهم بسیار کمی در بهبود رفاه مردم ایران داشته باشند و این حباب انتشار مقاله که متاثر از رفتارهای سیاسی و اجتماعی بود، به نام مدرنیته، اما بدون توسعه شکل گرفت.
افزایش سه برابری انتشار سالانه مقاله در جهان و ۵۰ برابری در ایران
برای ارزیابی کمیت و کیفیت تولید علم ایران، محققان استنفورد، تمام مقالات peer-reviewed محققان ایرانی که طی سالهای اخیر در اسکوپوس نمایه شده اند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
نتایج آنها حکایت از آن دارد که ایرانی ها طی دو دهه گذشته، ۴۳۷ هزار مقاله منتشر کرده اند و بیست و یکمین کشور جهان در تولید علم هستند. میزان انتشار سالانه مقالات آنها، طی دو دهه گذشته ۵۰ برابر افزایش یافته، در حالی که روند جهانی حاکی از افزایش سه برابری انتشار مقالات سالانه است.
افزایش قدر مطلق سهم مقالات بین المللی ایران
به گفته آنها، بررسی های بیشتر در مقالات محققان ایرانی که در اسکوپوس نمایه شده اند، نشان می دهد تقریبا یک پنجم مقالات محققان ایرانی با همکاری های بین المللی است. سهم مقالات بین المللی ایران اگرچه کاهش قابل ملاحظه داشته، اما قدر مطلق آن افزایش یافته است.
بررسی مجموعه وسیعی از مقالات حاصل از همکاری های ایران با سایر کشورها حاکی است که ایالات متحده آمریکا با بیش از ۲۰ هزار مقاله، کانادا و انگلستان هر یک با ۱۰ هزار مقاله بیشترین همکاری ها را در نشر مقالات با محققان ایرانی داشته اند. اما عامل این افزایش همکاری های علمی چه بوده است؟
موج مهاجرت جوانان ایرانی به خارج از کشور عامل افزایش همکاری های بین المللی
نویسندگان مقاله معتقدند موج مهاجرت جوانان ایرانی به خارج از کشور برای ادامه تحصیلات یا فعالیت های علمی در دانشگاه های خارج به بهبود روند همکاری های بین المللی ایران در نشر مقالات کمک کرده است و از همین رو کشورهایی مانند کانادا، مالزی و استرالیا سهم بالاتری از این همکاری با محققان ایرانی را به خود اختصاص می دهند و کشورهایی مثل چین و ژاپن که جمعیت کمتری از دانشجویان فارغ التحصیل ایرانی را داشته اند، مقالات مشترک کمتری با محققان ایرانی دارند.
ناسازگاری تعداد مقالات حاصل همکاری های بین المللی با میزان استنادات
آنها نکته مهم را در استنادات مقالات حاصل از همکاری های بین المللی محققان ایرانی می دانند به طوری که این مقالات اگرچه ۱۷ درصد کل مقالات را به خود اختصاص داده اند اما ۲۵ درصد استنادات را دارا هستند که این ناسازگاری بین سهم این مقالات و تعداد استنادات آنها را نشان می دهد.
استنادات بیشتر در مقالات دارای نویسنده مسوول ایرانیان مقیم خارج
نکته قابل تامل، بالاتر بودن نرخ استنادات در مقالاتی است که نویسنده مسوول آنها از ایرانیان مقیم خارج (۱۷٫۵ استناد به ازای هر مقاله) یا یک دانشمند غیر ایرانی ( ۲۱٫۱ استناد به ازای هر مقاله) است. در مقابل، مجلات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس با این که ۱۲ درصد مقالات را منتشر کرده اند، تنها ۴ درصد استنادات را به دست آورده اند.
کیفی ترین حوزه تولید علم ایران
از سوی دیگر کمیت و کیفیت تحقیقات در ایران بسته به زمینه تحقیقات متفاوت است. بیشترین سهم کمی مقالات مربوط به علوم پایه (شیمی، فیزیک، زیست شناسی و ریاضی) با ۴۱ درصد، علوم پزشکی و بهداشت ۲۲ درصد، مهندسی ۲۲ درصد، کشاورزی، محیط زیست و دامپزشکی، ۱۰ درصد و علوم اجتماعی ۵ درصد است.
بررسی کیفیت و رتبه مجلات انتشار دهنده این مقالات نیز حاکی است که حوزه مهندسی در این زمینه، نسبت به سایر حوزه ها برتری داشته و پس از آن حوزه علوم اجتماعی، علوم پایه، کشاورزی و علوم زیست محیطی قرار دارند این درحالی است که شاهد افت کیفیت علوم پزشکی و سلامت از رنکینگ ۳۸ به ۵۸ طی یک دهه (۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ ) از نظر رتبه مجلات انتشار دهنده مقالات هستیم.
دانشگاه های دارای بیشترین میزان بهره وری از هیات علمی در انتشار مقالات
همچنین سهم دانشگاه های ایران در انتشار مقالات، بررسی و فهرست آنها بر اساس بیشترین میزان بهره وری از اعضای هیات علمی در انتشارات مقالات ( تعداد مقالات به ازای هیات علمی)، تهیه شده است. از لحاظ کمی، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی (کل واحدها)، بیشترین تعداد مقالات را طی سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۸ داشتند ولی از لحاظ تعداد مقاله به ازای هر عضو هیات علمی (بهره وری از هیات علمی)، پژوهشگاه دانش های بنیادی (۷٫۴ مقاله)، دانشگاه صنعتی شریف (۴٫۵ مقاله) و دانشگاه صنعتی امیرکبیر( ۴٫۴ مقاله)، بالاترین میزان بهره وری را در انتشار مقالات به ازای تعداد اعضای هیات علمی دارند.
رتبه بالا در رترکت مقالات
نتایج بررسی ها نشان می دهد نرخ تخلفات و سوءرفتارهای پژوهشی در مقالات محققان ایرانی بالاست و از هر ۱۰ هزار مقاله محققان ایرانی، ۱۳٫۳ مقاله رترکت شده است که این چهار برابر متوسط جهانی است و ایران را در رتبه بالایی از فهرست کشورهای دارای مقالات رترکت شده قرار می دهد.
این سوءرفتارها که از سال ۲۰۰۴ تاکنون بررسی شده اند، عمدتا مربوط به مقالات پراکنده است و مقالاتی که وابسته به مراکز علمی نخبه و معتبر هستند، آمار کمتری را به خود اختصاص می دهند با این وجود باید گفت سوءرفتارهای پژوهشی در تمام بخش ها از جمله علوم پزشکی، فنی، دانشگاه های ناکارآمد و حتی دانشگاه های برتر ایران وجود دارد
سهم بالای استناد نویسندگان همکار در مقالات محققان ایرانی علی رغم کاهش خوداستنادی
در ادامه برای بررسی بهتر کیفیت برونداد علمی ایران، درجه خوداستنادی و سهم مقالات ایرانی منتشر شده یا مستند شده در مجلات برتر (۶۶۴ مجله برتر نمایه شده در اسکوپوس که رتبه اول یا دوم مجلات هر حوزه تخصصی را تشکیل می دهد) ارزیابی شده اند. در این تحلیل، مقالات دارای نویسنده همکار بین المللی مستثنی شده اند. نتایج این بررسی نشان داد که بخش بزرگی از استنادات به این مقالات توسط نویسندگان همکار یا سایر محققان از داخل کشور صورت گرفته اگرچه میزان خوداستنادی در ایران از ۵۴ درصد در سال ۱۹۹۷ به ۴۰ درصد در سال ۲۰۱۵ کاهش یافته است.
سهم مقالات ایران از مجلات برتر دنیا
این محققان بر اساس یافته هایی که حاصل کرده اند به این نتیجه رسیده اند : با وجود پیشرفتهای حاصل شده در خروجی تولید علم ایران، اما تنها ۰٫۵ درصد مقالات در مجلات برتر منتشر شده اند که نشان می دهد خروجی علم ایران عمدتا در مجلاتی با کیفیت پایین بوده و نتوانسته اند کار نوآورانه و پیشگامانه ای ارائه کنند.
بهبود استنادات به مقالات محققان ایران ادامه می یابد؟
به طور کلی تعداد استناداتی که مقالات هر کشور دریافت می کنند با تعداد مقالات منتشره سالانه، ارتباط قوی دارد؛ هر چند که اثرگذاری یک مقاله و کسب استناد، در طول چند سال آشکار می شود. محققان دانشگاه استنفورد اقدام به بررسی تعداد مقالات و استنادات – با حذف خوداستنادی- کرده اند که نتایج نشان داده است ایران رتبه خود را از سال ۲۰۰۰ ، هم در تعداد مقالات هم در تعداد استنادات بهبود داده است اما معلوم نیست که آیا این یک روند جدید است و ایران در سالهای آینده با همین کیفیت تحقیقات پیش می رود یا این اتفاق متاثر از عوامل خارجی گفته شده است.
هزینه های تاکید افراطی بر انتشار مقالات
به اعتقاد محققان دانشگاه استنفورد، میزان تولید علم ایران در دهه گذشته به سرعت رشد چشمگیری یافته است به طوری که بالاتر از میانگین جهانی است اما بررسی روند کیفیت تولید علم ایران و مقالات منتشره از جنبه های مختلف نشان می دهد که این رشد با هزینه هایی به دست آمده است که مهمترین آن گسترش و تثبیت تخلف و بدرفتاری های پژوهشی ناشی از تاکید افراطی بر انتشار مقالات است.
افزایش ۵۰ برابری تولیدات علمی ایران با رشد اندک بودجه تحقیقات
نویسندگان با یادآوری این که تولید علم با کیفیت، نتیجه توجه به بودجه تحقیق و توسعه هر کشور، تجهیزات پژوهشی جدید و پیشرفته، دسترسی به منابع علمی، حضور در کنفرانسها و ده ها عامل دیگر است یادآور می شوند: سیر تاریخی بودجه تحقیق و توسعه در ایران گواه آن است که تقریبا ۰٫۵ درصد تولید ناخالص ملی ایران به بودجه تحقیق و توسعه اختصاص یافته است. به عبارتی در حالی که میزان هزینه کرد ایران در تحقیقات طی دو دهه گذشته فقط ۳ برابر افزایش یافته اما خروجی علم ایران، ۵۰ برابر شده است.
افزایش دو برابری عملکرد در مقایسه با بودجه تحقیقات؟
محققان در دانشگاه استنفورد، در همین زمینه ایران را با برخی کشورها به لحاظ سهم بودجه تحقیقات از تولید ناخالص ملی و بهره وری آن در تولید علم مقایسه کرده اند که نتایج آنها نشان داده عملکرد ایران با توجه به بودجه تحقیقات، دو برابر عملکرد کشورهای مقایسه شونده بوده است.
هزینه ناچیز تحقیق و توسعه در ایران، توجیه کننده رشد علمی نبوده است
پژوهشگران مقاله فوق بر این باورند که هزینه ناچیز تحقیق و توسعه در ایران به هیچ وجه روند پرشتاب افزایش تولیدات علمی در ایران را توجیه و اثبات نمی کند، بلکه سرمایه انسانی شامل افزایش تعداد دانشجویان فعال در آموزش عالی، عامل اصلی است؛ هرچند که افزایش تعداد دانشگاه ها در ایران هرگز به معنای رشد توانایی آموزشی نبوده و بدون سرمایه گذاری مناسب در زیرساختها صورت گرفته است.
افزایش سهم بودجه تحقیقات از تولید ناخالص ملی ایران بعید است
آنها در زمینه سهم بودجه تحقیقات از تولید ناخالص ملی ایران معتقدند که با توجه به فشارهای اقتصادی ناشی از تحریمها، بعید به نظر می رسد که در کوتاه و میان مدت، این بودجه افزایش یابد و تغییراتی در خروجی علم ایران به لحاظ کمی و کیفی رخ دهد.
فروش مقالات توسط موسسات از تولید صد درصدی تا تضمین انتشار در یک هفته!
اظهار ناامیدی موسسات از کیفیت پایان نامه های تحصیلات تکمیلی برای تولید مقالات فروشی!
این پژوهشگران در ادامه ، بالا گرفتن تب انتشار مقاله در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایران را موجب شکل گیری بازار سیاه علنی و آشکاری توسط موسسات تولید و فروش مقاله به شکلی زنجیره ای می دانند.
این نویسندگان مدعی شده اند از تعدادی از این آژانس ها درخواست کرده اند تا مقالاتی را از پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی تولید کنند اما این موسسات بر این موضوع تاکید داشتند که آموزش عالی ایران نتوانسته فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد دارای دانش و مهارت لازم را تربیت کند و لذا آنها آشکارا پیشنهاد دادند که خودشان مقالات را از ابتدا تولید کنند!
این خدمات موسسات تقریبا در هر موضوعی که مشتری درخواست کند در دسترس هستند و نکته نگران کننده آن است که این موسسات ، پذیرش مقالات دانشجویان در کمتر از یک هفته را نیز تضمین می کنند.
هزینه ۳۰۰ تا ۶۰۰ دلاری مقالات فروشی
طبق بررسی این گروه از نویسندگان در دانشگاه استنفورد، انتشار یک مقاله از طریق این موسسات حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ دلار هزینه در بر دارد و ظهور و رشد این بازار سیاه دانشگاهی در ایران عمدتا ناشی از تاکید بیش از حد بر معیارهای کمی در تولید مقالات بوده است و ایران باید اقدامات بزرگی را برای بهبود اخلاق علمی انجام دهد تا بتواند بر فعالیتهای متقلبانه در تولید مقالات غلبه کند.
تلاش برخی محققان ایرانی برای تولید مقالات با کیفیت
جست و جوی فرصتهای تحصیلی در خارج، همکاری علمی در خانه
نویسندگان مقاله، در عین حال معتقدند علیرغم مواردی که ذکر شده و تولید انبوه مقاله های با کیفیت پایین اما ، بسیاری از محققان نیز با استفاده از ابزارهای دیگر برای انتشار تحقیقات با کیفیت تلاش می کنند؛ برخی دانشجویان و محققان ایرانی که به دنبال ترک دائمی کشورشان نیستند، فرصت های جدید را در خارج از کشور جست و جو می کنند؛ در این زمینه، نشریات علمی می توانند به این افراد در کسب فرصت تحصیلی و یا تجربه تحقیق در خارج از کشور کمک کنند. علاوه بر این، بسیاری از ایرانیانی که فرصت های تحصیلی با تجربه تحقیق در خارج از کشور را پیدا می کنند در ادامه، همکاری خود را با همکاران علمی خارجی در خانه ادامه می دهند. در نتیجه، ما شاهد همکاری محققان ایرانی با محققان خارجی و روند رو به رشدی در این زمینه هستیم.
مقالات بیشتر برای کسب بودجه تحقیقات، انگیزه ای که نویسندگان معتبر را هم تهدید می کند
به گزارش دیده بان علم ایران محققان این تحقیق، انتشار حبابی مقالات را موجب تثبیت اشکال مختلف سوء رفتار پژوهشی دانسته اند که در دانشگاه ها در حال گسترش است و مقامات مسوول، حتی به برخی از نمونه های واضح این نوع رفتارها مانند تولید و انتشار مقاله توسط موسسات ظرف یک یا دو هفته در هر موضوع مورد دلخواه! بی تفاوت هستند. اگر عدم مقابله با مقالات تقلبی و جعلی، همچنان ادامه یابد، احتمال دارد که برخی از محققان معتبر و صادق نیز ، تحقیقات دقیق و استانداردهای اخلاقی خود را به نفع انتشارات بیشتر برای حفظ رقابت در کسب بودجه تحقیقات تغییر دهند.
انتشار حبابی شکل مقالات، هیات علمی را به ماشین چاپ مقاله تبدیل می کند
این نویسندگان تاکید می کنند که از سویی دیگر استخدام هیأت علمی دانشگاه ها نیز می تواند تحت تأثیر این وضعیت باشد وضعیتی که آنها را تبدیل به «ماشین چاپ مقاله » می کند و ایران را در یک چرخه بد قرار می دهد تا تحقیقاتش را از مواد و محتویات تحقیقاتی قابل اعتماد دور کند.
انتهای پیام