معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور ۳۰۰ دشت ایران دچار بحران فرونشست هستند
به گزارش دیده بان علم ایران دکتر راضیه لک در نشستی خبری با بیان این که باید دید مسئولیت سازمان زمین‌شناسی در خصوص علوم زمین چیست و ایران در کجای کار قرار دارد، گفت : با توجه به اینکه شتاب عجیبی در تغییرات رخ داده است می‌طلبد به فناوری‌های نوین دست پیدا کنیم.
دکتر راضیه لک افزود: ایران از ۳۲ مخاطره طبیعی گرفتار ۲۳ مخاطره طبیعی است و از این رو در زمره کشورهای پرمخاطره طبیعی قرار گرفته است.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه شتاب و تغییرات جهانی زمین بسیار زیاد شده است، افزود: این امر می‌طلبد که تصویر روشنی از آینده زمین داشته باشیم که برای این امر نیاز به فناوری‌های به‌روز داریم تا بتوانیم تغییرات زمین را با آن مورد مطالعه قرار دهیم.
وی اضافه کرد: برای این که سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی ایران بتواند ضمن بهره‌برداری از منابع خدادادی آسیبی به کره زمین وارد نکند، استراتژی‌هایی را با عنوان “حفظ زمین” وضع کردیم که این استراتژی‌ها در راستای توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی است.
لک، اطمینان از آب بهداشتی، تولید انرژی‌های قابل اطمینان، اقتصاد رشد پایدار، اشتغال مناسب دانش‌بنیان بر مبنای آمایش زمینی، ساخت زیر ساخت‌های پویا و ایجاد شهرهای ایمن و پایدار با شناخت از مخاطرات، حفاظت و بهره‌برداری از دریاها و اقیانوس‌ها و مدیریت پایدار جنگل‌ها و جلوگیری از تخریب مراتع را از جمله استراتژی‌های سازمان زمین‌شناسی نام برد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه با تاکید بر اهمیت توجه به تغییرات اقلیم، خاطر نشان کرد: ایران هر چند که مسبب نیست، ولی یکی از کشورهای تاثیرپذیر از تغییرات اقلیم است.
وی با تاکید بر این که تغییرات اقلیمی مربوط به سال‌های اخیر نیست، اظهار کرد: مطالعات ما نشان می‌دهد که حدود ۲۰۰ سال قبل با تغییرات اقلیمی مواجه بوده‌ایم، به گونه‌ای که تغییرات اقلیم با دمای کمتر از یک درجه نوسان بوده است.
لک با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی موجب گرمایش زمین می‌شود، ادامه داد: ما در این راستا مطالعاتی را در دستور کار داریم تا مشاهده کنیم که این تغییرات منشاء انسانی داشته است یا طبیعی.
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این که بر اثر تغییرات اقلیم با تغییر الگوی بارش و کاهش بارش‌ها مواجه هستیم، اضافه کرد: ایران همچنین با پدیده گرمایش جزیره‌ای به دلیل انباشت گازهای گلخانه‌ایم مواجه است؛ به این معنا که با انباشته شدن گازهای گلخانه‌ای در شهرها، شاهد افزایش دما در اکثر شهرها هستیم.
چالش ایران با ۲۳ مخاطره طبیعی
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، ایران را یکی از کشورهای پرمخاطره توصیف کرد و گفت: از ۳۲ مخاطره طبیعی شناخته شده، ایران با ۲۳ مخاطره طبیعی مواجه است و ایران جزو کشورهای پر مخاطره محسوب می‌شود.
لک، شناسایی مخاطرات طبیعی را از جمله برنامه‌های این سازمان نام برد و گفت: از آن جایی که کل کره‌زمین در معرض مخاطرات طبیعی قرار دارد، توجه محققان جهانی به کاهش اثرات مخاطرات طبیعی و جمعیت انسانی است و ما نیز در ایران به این حوزه توجه کرده‌ایم.
ایران در دید ریزگردهای دانه درشت
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور زیرگردها را یکی دیگر از مخاطرات طبیعی کشور نام برد و خاطرنشان کرد: مطالعه بر روی ریزگردها از جمله مسئولیت‌های این سازمان به شمار می‌رود که بر این اساس ما از کل کشور نمونه‌برداری‌هایی را انجام داده‌ایم و به یافته‌هایی نیز دست یافته‌ایم.
وی با بیان این که در ابتدا تصور بر این بود که کانون ریزگردها در خارج از کشور است، بیان کرد: ولی مطالعات ما نشان داد که برخی از کانون‌های ریزگرد منشا داخلی دارند که از جمله می‌توان به دریاچه‌های خشک شده اشاره کرد.
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در این‌باره توضیح داد: دریاچه‌هایی مانند جازموریان به دلیل عدم ارائه حق‌آبه آن خشک شده که با وزش بادهای ۱۲۰ روزه ابتدا ریزگردها، توفان‌های ریزگرد ایجاد می‌کرد، ولی با اضافه شدن روزهای بادی از ۱۲۰ روز به ۱۸۰ روز و پایان یافتن دانه‌های ریز، در حال حاضر با توفان‌های گردوغبار با دانه‌های درشت ماسه مواجه هستیم.
لک، در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به چالش‌های کشور در زمینه جاری شدن سیل‌ها، اظهار کرد: مطالعات تاریخی ما نشان از بازگشت سیل دارد، به گونه‌ای که با حفر مغزه‌هایی با بقایای سیل عظیمی مواجه شدیم.
تعاملات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با نهادهای اجرایی
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به تعاملات این سازمان با دستگاه‌های اجرایی، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی، گفت: به منظور توسعه فناوری‌ها تعاملات جدید با بخش‌های خصوصی و دانشگاه‌های داخل و خارج ایجاد کرده‌ایم که توانستیم در این زمینه گام‌های موثری نیز برداریم.
وی تهیه نقشه راه توسعه صنایع معدنی را از دیگر برنامه‌های این سازمان نام برد و خاطر نشان کرد: این نقشه راه چهار ساله وظایف دستگاه‌های مرتبط را روشن کرده و از موازی‌کاری‌ها در این حوزه جلوگیری به عمل می‌آورد که این سند به زودی از سوی وزارت صنعت ، معدن و تجارت ابلاغ می‌شود.
به گفته این مقام مسئول صنایع معدنی از جمله گزینه‌های مناسب برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان است که برای توسعه این بخش سازمان زمین‌شناسی قراردادهایی را با بخش خصوصی از ابتدای سال جاری به منظور برون‌سپاری فعالیت‌های این حوزه به امضا رسانده است.
تشریح بحران فرونشست در ایران
معاون زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در ادامه با بیان این که اگر منطقه‌ای چهار میلیمتر فرو نشست داشته باشد، با بحران فرو نشست مواجه است، گفت: این عدد در حالی است که ۳۰۰ دشت ایران دچار فرونشست است و دشت مشهد با ۲۵ سانتیمتر، دشت کرمان با ۲۰ سانتیمتر، دشت ساوجبلاغ با ۲۲ سانتیمتر و دشت تهران با ۱۷ سانتیمتر فرونشست مواجه است.
دکتر شهیدی با اشاره به پدیده فرونشست در کشور، برداشت بی‌رویه آب را به عنوان موضوع مهمی در ایجاد پدیده فرونشست زمین عنوان کرد و گفت: اگر برداشت آب‌های زیرزمینی به هر دلیلی بدون مدیریت صورت گیرد، به تدریج منافذ زمین که در زمانی آب وجود داشته است، خالی از آب به یکدیگر چسبیده می‌شوند و از این رو زمین به صورت عمودی به سمت پایین فرو می‌ریزد.
وی با اشاره به اینکه دشت رفسنجان در کرمان یکی از قدیمی‌ترین دشت‌هایی است که با پدیده فرو نشست مواجه بوده است، اظهار کرد: دشت رفسنجان در سال ۱۳۴۶ به دلیل برداشت بی رویه آب‌های زیر زمینی و مصرف آن در بخش کشاورزی دچار فرو نشست شد.
شهیدی با تاکید بر این که در حال حاضر ایران در حوزه آب دچار بحران شده، خاطر نشان کرد: بر اساس مطالعه ما ۱۷ استان کشور به دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی درگیر پدیده فرونشست است.
به گفته وی دشت مشهد ۲۵ سانتیمتر، دشت نیشابور ۱۲ سانتیمتر، دشت کاشمر ۳۰ سانتیمتر، دشت کرمان ۲۰ سانتیمتر، دشت قزوین ۲۴ سانتیمتر و دشت زرند کرمان ۲۵ سانتیمتر فرو نشست داشته است.
وی با تاکید بر این که ۳۰۰ دشت کشور با پدیده فرونشست مواجه است، بیان کرد: ۶۰۹ محدوده مطالعاتی در سازمان زمین‌شناسی تعریف کرده‌ایم که با استفاده از فناوری‌هایی همچون داده‌های راداری و GPS مورد مطالعه قرار دادیم.
کرمان و فارس جزو استان‌های با بیشترین فرونشست
معاون زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با اشاره به اینکه بر اساس تعاریف جهانی اگر منطقه‌ای بیش از چهار میلیمتر نشست داشته باشد، دچار بحران شده است، تاکید کرد: با این تعریف کشور با بحران فرو نشست مواجه است. بر اساس مطالعات ما دشت ساوجبلاغ تهران ۲۲ سانتیمتر و دشت تهران نیز ۱۷ سانتیمتر فرونشست دارند.
شهیدی با تاکید بر این که ایران علاوه بر فرونشست با فروچاله نیز مواجه است، خاطر نشان کرد: دو هفته قبل دشت کبودرآهنگ دچار فروچاله شد که این امر نیز به دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی بوده و ستان‌های کرمان و فارس بیشترین فرونشست را دارند.
حرکتی انقلابی در انتظار بخش معدن
معاون اکتشافات این سازمان نیز بیان کرد: با تامین بودجه درنظرگرفته شده برای نقشه راه معدن، با یک حرکت انقلابی در اکتشاف و توسعه پایدار مواجه خواهیم شد.
عباس گل‌محمدی درباره نقشه راه معدن گفت: تلاش بسیاری برای نقشه راه معدن و صنایع معدنی انجام داده‌ایم و مراحل مختلف از اکتشاف تا ایجاد واحدهای صنایع معدنی در آن دیده و اهداف کمی نیز برای آن در نظر گرفته شده است.
به گفته وی، در این نقشه ۷محور اهداف مشخص شده و در صورتی که بودجه در نظرگرفته شده برای این نقشه محقق شود، با یک حرکت انقلابی در اکتشاف و توسعه پایدار مواجه خواهیم شد.
وی گفت: در نظر داریم نقشه های زمین شناسی در مقیاس ۲۵هزارم و ۱۰۰هزارم، و تهیه نقشه های ژیوشیمی برداشت‌های اطلاعاتی با ژئوفیزیک هوایی انجام شود.
معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور تاکید کرد: در صورت اجرایی شدن این کار آینده خوبی برای معدن و صنایع معدنی قابل تصور است.
حفاری‌های اکتشافی در کشور به سمت عمق حرکت می‌کند
همچنین مدیر نظارت و ارزیابی نیز با بیان اینکه حفاری‌های اکتشافی در کشور به سمت عمق حرکت می‌کند، گفت: اکتشاف عناصر نادر خاکی و مواد معدنی مهمی چون لیتیم، کبالت‌و… در دستور کار قرار گرفته است.
محمدرضا هزاره خاطرنشان کرد: حرکت سرمایه‌گذاری‌های اکتشافی معدن به سمت کشورهای آمریکای لاتین و قطب جنوب پیش رفته و می‌توان گفت ۴۰ درصد سرمایه‌گذاری‌های اکتشافی دنیا در کشورهای آمریکای لاتین و ۱۵ درصد به سمت قطب جنوب رفته است.
انتهای پیام