پژوهشگران زیست فناوری دانشگاه شهید بهشتی در تحقیقات خود، نقش RNA های کوچک غیرکد‌کننده را در تمایز سلولهای بنیادی جنینی به سلولهای تپنده قلبی بررسی کردند.
به گزارش خبرنگار دیده‌بان علم ایران، یافته های دکترحسین قنبریان، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و همکارانش بر این فرضیه که وارد کردن RNA های کوچک غیرکد‌کننده به درون سلول‌ها با ایجاد تغییرات اپیژنتیکی، رونویسی از برخی ژن‌های خاص را فعال می‌کند، صحه گذاشته است.
اپی‌‌‌‌‌ژنتیک به تغییرات روی ساختار ژن گفته می‌شود که بیان ژن‌ها را در بدن تنظیم می‌کند. همین تغییرات اپیژنتیکی هستند که در زمان تکوین یک فرد از یک سلول (تخم) باعث ایجاد انواع مختلف سلولهای بدن می‌شود.
تغییرات اپیژنتیکی در مراحل ابتدایی تکوین جنین که بیان ژن را تنظیم می‌کنند از سوالات مهم علم ژنتیک هستند. نخستین واقعه سلولی در دوران جنینی که می‌توان معادلش را در شرایط آزمایشگاهی بازآفرینی کرد، تشکیل سلولهای قلبی (کاردیومایوسیت‌ها) است؛ سلولهای تپنده‌ای که در شرایط آزمایشگاهی قابل تولید هستند.
قنبریان و همکارانش پیش‌تر گزارش داده بودند که وارد کردن RNA های کوچک غیرکد‌کننده به درون سلول‌ها منجر به تغییرات اپیژنتیکی می‌شود که باعث فعال شدن رونویسی از برخی ژن‌های خاص خواهد شد.
این گروه با تعدیل بیان یک ژن مهم در تکوین سلولهای قلبی (Cdk9)، در شرایط آزمایشگاهی سلولهای بنیادی جنینی را به سمت سلولهای قلبی تمایز دادند. سپس، در یک سیستم کشت بسته، کوشیدند تا نقش RNA های کوچک غیرکد‌کننده را در تنظیم بیان ژن Cdk9 بررسی کنند.
این گروه پژوهشی از واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز، وسترن بلات و رسوب ایمنی کروماتین برای بررسی کارکرد سلولهای تمایز یافته استفاده کردند.
نتایج این پژوهش که به کسب جایزه هجدهمین جشنواره بین‌المللی تحقیقاتی رویان منجر شده، نشان می‌دهد که استفاده از RNA های کوچک غیرکد‌کننده برای ژن Cdk9 در شرایط آزمایشگاهی منجر به تولید کاردیومایوسیت‌ها می‌شود. همچنین اگر این RNA های کوچک غیرکد کننده به درون سلولهای بنیادی جنینی ریز تزریق شوند و سلولهای مذکور به درون بلاستوسیست موش وارد شوند، سلولهای وارد شده در بدن موش در حال تکوین به کاردیومایوسیت تبدیل خواهند شد.
به گزارش دیده‌بان علم دکتر حسین قنبریان در سال ۲۰۰۰ مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم آزمایشگاهی از دانشگاه علوم پزشکی ایران اخذ کرد و کارشناسی ارشد خود را در زیست فناوری پزشکی از دانشگاه تربیت مدرس در سال ۲۰۰۳ دریافت کرد.
وی سپس برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و دوره دکتری خود را در پزشکی مولکولی در دانشگاه سوفیا آنتی پولیس گذراند.
قنبریان که از سال ۲۰۱۰ با سمت استادیار به عضویت دپارتمان زیست فناوری دانشگاه شهید بهشتی درآمده عمدتا در زمینه شناخت نقش RNA های غیر کدگذاری (ncRNAs ) در برنامه ریزی سلولی، ایجاد حالت های اپی ژنتیکی متمایز سلولهای بنیادی بالغ و جنینی و ncRNA از تنظیم خارج شده در بیماری هایی مانند سرطان، دیابت و چاقی تحقیق می‌کند.
انتهای پیام