به گزارش دیدهبان علم ایران، دکتر کمال خرازی در مراسم افتتاحیه اولین دوره آموزشی پروژه کشوری راهاندازی کلینیکهای اختلالات شناخت و حافظه با ارائه گزارشی از وضعیت علوم شناختی در ایران و دنیا اظهار کرد: بر اساس آمارها در سال ۲۰۱۲ حدود ۳.۳ درصد از مردم جهان به دمانس (زوال عقل) مبتلا شدند و هر ۲۰ سال این میزان دو برابر میشود به گونهای که ۵۸ درصد کشورهایی که از نظر اقتصادی در سطح پایین هستند جمعیت سالمند مبتلا به دمانس آنها افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه کشورهای آمریکا، چین، هند، ژاپن، آلمان و روسیه بیشترین مبتلایان به دمانس را دارند، ادامه داد: علاوه بر آن سن سالمندی در حال افزایش است به گونهای پیش بینی می شود که تا سال ۲۰۲۵ رشد شیوع بیماری دمانس به ۶۵ درصد خواهد رسید.
خرازی با تاکید بر ضرورت توجه به آموزش و پرورش، اظهار کرد: در کشورهایی که از نظر اقتصادی ضعیف هستند به این امر توجه زیادی نمیشود و این در حالی است که عنصر اصلی در پیشگیری از دمانس و آلزایمر آموزش و پرورش و آموزش عالی است؛ چراکه آموزش موجب درگیر شدن و فعالیت مغز خواهد شد.
دبیر ستاد توسعه فناوری علوم شناختی افزایش آلزایمر را مرتبط با سن دانست و یادآور شد: ۶۰ تا ۷۰ درصد دلیل بروز دمانس (زوال عقل) آلزایمر است و ۱۰ درصد آن ناشی از عوامل شناختی است.
خرازی در عین حال با بیان اینکه در زمینه کهنسالی و مغز روایاتی وجود دارد، گفت: برخی معتقد هستند تعداد نورونهای ایحاد شده در طول عمر ثابت میمانند و این در حالی است که نورونها و سیناپسها در حال تحول هستند.
وی عدم یادگیری افراد سالمند را از دیگر افسانهها در این حوزه نام برد و ادامه داد: افراد پیر قادر به یاد گیری هستند که نمونه آن را میتوان در افراد محقق و دانشمند و علما مشاهده کرد که تا انتهای زندگی قادر به یادگیری هستند.
خزاری، با رد این تصور که انسان شناخت کاملی از مغز ندارد، گفت: امروز در خصوص کارکردهای مغز دانش کاملی وجود دارد، ضمن آنکه تصور غیر قابل پیش بینی بودن دمانس و همچنین احتمال ابتلا در سنین بالا نیز افسانه است.
وی با تاکید براینکه مغز انسان همواره خود را فعال و زنده نگهدار میدارد، افزود: از این رو برای پیشگیری از دمانس پیشنهاد میشود راههای جدید تحریک مغزی به جامعه آموزش داده شود؛ اگر اعضایی از بدن حرکت داده نشوند عضلات آن رو به کوچک شدن میرود که این امر در مورد مغز نیز صادق است از این رو مغز باید دائما در معرض تحریک قرار گیرد تا زنده بماند.
خرازی داشتن ارتباطات اجتماعی را از دیگر عوامل پیشگیری از دمانس عنوان کرد و یادآور شد: انزوا و گوشه نشینی منجر به زوال عقل خواهد شد. علاوه بر آن قرار گرفتن مغز در معرض دغدغه منجر به ابتلای فرد به فراموشی خواهد شد.
وی مطالعه در خصوص موضوعات مورد علاقه را از دیگر عوامل پیشگیری از زوال عقل عنوان کرد و ادامه داد: در مدارس و دانشگاه یادگیری موضوعات، تحمیلی است که نه تنها برای فرد مفید و سودمند نیست بلکه موجب فرسودگی و خستگی دانشجویان و دانش آموزان خواهد شد.
دبیر ستاد توسعه علوم شناختی با تاکید بر انجام فعالیتهای بدنی اظهار کرد: در صورتی که فرد از انجام فعالیتهای بدنی و فعالیتهای دارای خلاقیت به دور باشد عملکرد مغز دچار اختلال خواهد شد و برای پیشگیری از اختلال در مغز خواب کافی، رژیم غذایی، تمرین مغز و ورزش و ارتباطات اجتماعی توصیه میشود.
به گفته وی افرادی که دارای ارتباطات اجتماعی هستند و همکاری جمعی دارند کمتر مبتلا به دمانس و آلزایمر میشوند.
خرازی بازی و گیمها را از دیگر عوامل کاهنده ابتلا به دمانس دانست و ادامه داد: تمرین ذهنی از طریق بازی موجب میشود که فرد دیرتر گرفتار آلزایمر شود این امر موجب شده که بازار وسیعی در این زمینه در دنیا ایجاد شود به گونهای که در سال ۲۰۰۵ بازار بازیها در دنیا ۲۱۰ میلیون دلار بوده است و برآورد میشود این میزان تا سال ۲۰۲۰ به ۶ بیلیون دلار بالغ شود.
وی رشد این بازار به دلیل همه گیر بودن این بیماری در کل دنیا عنوان کرد و گفت: از این رو باید همه کشورها زمینههای بروز این بیماری را کاهش دهند که این امر با افزایش آگاهی جامعه محقق خواهد شد.