معاون مرکز پژوهشهای کاربردی سازمان زمین‌شناسی کشور با بیان این که ریزگردها در کشور همچنان رو به افزایش هستند گفت: قم از نظر پهنه‌های مستعد تولید ریزگرد در مقایسه با مساحت کل این استان، مقام نخست را در کشور دارد.
به گزارش دیده‌بان علم ایران رضا شهبازی افزود: سه هزار کیلومتر مربع معادل ۳۰ درصد از مساحت استان قم مجموعه‌های بدون پوشش گیاهی است که خطرناک‌ترین اراضی از نظر تولید ریزگرد به شمار می‌آید.
معاون مرکز پژوهشهای کاربردی سازمان زمین شناسی با بیان این که درصد بالایی از این کانون‌ها، اراضی کشاورزی و حاشیه غربی دریاچه نمک است، اضافه کرد: بخش‌هایی از منطقه قنوات، منطقه آب شیرین و مشکلات کانون‌های مهمی از نظر ریزگرد است که با جریان باد موجب چالشی بزرگ برای قم می‌شود.
به گفته این کارشناس، دریاچه نمک به اندازه کافی رطوبت دارد و شرایط توفانی ندارد، ولی به دلیل تفاوت دما تولید گرد و غبار می‌کند که در صورت رعایت سازوکارهای زیست‌محیطی می‌توان از فرصت‌های دریاچه‌های حوض سلطان و نمک برای احیا و بهبود شرایط این مناطق استفاده کرد.
شهبازی با بیان این‌که اگر این دو منطقه خشک شود استان قم از نظر محیط زیستی با چالش جدی مواجه می‌شود، در ادامه گفت: برای احیا و نگهداری یک هکتار منشاء تولید گرد و غبار، ۱۰۰ میلیون ریال اعتبار نیاز است.
وی با اشاره به این که گرد و غبار استان‌های مختلف متفاوت است، گفت: به طور نمونه گرد و غبار استان خوزستان ذرات رس و آهک، استان اصفهان رس و آلاینده‌های صنعتی و شهری و استان تهران رس و ذرات کوارتز و منشاء آن‌ها به‌طور عمده طبیعی و از ساخت‌وسازهای داخل شهر است.
معاون مرکز پژوهشهای کاربردی با بیان این که در دهه ۷۰ مشکل ریزگرد فقط در استان‌های خوزستان و سیستان و بلوچستان بود، بیان کرد: از سال ۱۳۸۸ به بعد، معضل ریزگردها در کشور به اوج خود رسید و هر ساله رو به افزایش است.
این کارشناس با اشاره به این‌که پس از بی‌ثباتی در عراق و هم چنین بحران سوریه، معضل ریزگردها در منطقه تشدید شد، اختلال در شبکه توزیع برق، خدمات، کشاورزی، صنعت و افزایش مصرف آب را از آثار گرد و غبار عنوان کرد.
وی همچنین با اشاره به گزارش‌های هواشناسی در ۶۰ سال گذشته، گفت: در این سال‌ها ۷۰ درصد فجایع بزرگ با مسائل اقلیمی سر و کار داشته و از این نظر جایگاه ایران پرمخاطره محسوب می‌شود، به‌طوری که با خطر زمین‌لرزه، افزایش دما و خشکسالی مواجه هستیم.
شهبازی به چالش تغییر اقلیم در ایران اشاره و بیان کرد: هر سال جریان‌های سرد و بارانی از شمال و شمال‌غرب و شرق و جریان‌های گرم و خشک نیز از جنوب و جنوب‌شرقی وارد می‌شد و در چند سال گذشته جریان‌های سرد و بارانی ضعیف و جریان‌های گرم و مرطوب شدیدتر شده است.
معاون مرکز پژوهشهای کاربردی سازمان زمین‌شناسی با بیان این‌که در ۱۰۰ سال گذشته، دمای هوا بیش از یک درجه افزایش یافته و طبیعیت فرصت نمی‌کند خود را با این تغییرات همراه کند، تصریح کرد: به دلیل تغییرات اقلیمی با بحران مهاجرت روبه‌رو هستیم و در شرق کشور با بحران جابه‌جایی جمعیت مواجهیم و باید با سیاست‌های پیشگیرانه این جمعیت را مستقر نگه داریم.
وی پیش‌بینی کرد: در چند سال آینده ایران خشک‌تر و گرم‌تر و جنوب شرق کشور به دلیل قدرت جریان‌های اقیانوس هند مرطوب‌تر شود و بیشتر مناطق کشور به سمت خشکی پیش برود.
گفتنی است دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و در حد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود ۲۰۰ هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.
این دریاچه که در دهه‌های گذشته از طریق رودخانه‌های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره‌چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حق آبه‌ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب‌های فراشور در سفره‌های زیرزمینی به سمت دشت‌ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون‌های فعال القای ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.
انتهای پیام