استاد کامران وفا، فیزیکدان ایرانی دانشگاه هاروارد به طور مشترک با دو فیزیکدان دیگر برنده جایزه سه میلیون دلاری «دستاورد علمی» در فیزیک بنیادی شد.
به گزارش دیدهبان علم ایران، جایزه دستاورد (Breakthrough Prize) که در سال ۲۰۱۲ توسط زاکربرگ – موسس فیس بوک – و چند میلیاردر دیگر پایه گذار شرکتهای بزرگ فناوری پایه گذاری شده بزرگترین جایزه نقدی در زمینه علوم زیستی، فیزیک و ریاضیات است که از آن به عنوان اسکار علمی هم یاد می شود.
جایزه دستاورد سال ۲۰۱۷ در فیزیک بنیادی به دکتر کامران وفا و اندرو اشترومینگر از دانشگاه هاروارد و جوزف پولچینسکی از موسسه کاولی اعطا شد که از پیشگامان نظریه ریسمان هستند.
طبق این نظریه که هنوز اثبات نشده تمام نیروها و ذرات طبیعی از ریسمان های بسیار کوچک لرزانی ساخته شده اند. این نظریه کل درک انسان از جهان و به خصوص سیاهچاله های فضایی را دگرگون خواهد کرد. از سوی دیگر پولچینسکی نشان داد این نظریه شامل ذراتی دو بعدی یا چند بعدی است که «برین» نامیده می شوند. برین خلاصه شده واژه membrane و به معنای غشا است. این نظریه به ایجاد شاخه کاملا نوینی در کیهان شناسی منجر شد که در آن ممکن است برین ها جهان هایی جزیره وار باشند که دربعد دیگر فضا شناور هستند و با یکدیگر برخورد می کنند. یا ممکن است در بعد بالاتری با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
وفا و استرومیگنر در سال ۱۹۹۶ با استفاده از نظریه ریسمان اطلاعات موجود و انتروپی یک سیاهچاله را محاسبه کردند. نتایج به دست آمده از محاسبات آنان پیش بینی استیفن هاوکینگ درباره نشت تابش اشعه ها و انفجار احتمالی سیاهچاله ها را تایید کرد.
کامران وفا ۵۶ سال پیش – سال ۱۳۳۹ – در تهران به دنیا آمده و پس از پایان تحصیلات متوسطه در دبیرستان البرز در سال ۱۳۵۶ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرده است.
وی مدرک کارشناسی خود را در فیزیک و ریاضی در دانشگاه ام آی تی به پایان برده و در سال ۱۳۶۴ درجه دکتری خود را با سرپرستی ادوارد ویتن در دانشگاه پرینستون اخذ کرده است.
وفا پس از آن عضو جونیور هاروارد شد و بعدها در همانجا یک کرسی جنیور گرفت. در سال ۱۹۸۹ به او یک کرسی ارشد (سینیور) پیشنهاد شد و از آن زمان تا کنون او در همانجا مشغول به فعالیت بوده است
او هم اکنون دارای کرسی ویلیام دانر در دانشگاه هاروارد است.
وی همچنین به دلیل توضیح رابطه بین هندسه و نظریه های میدان که از دوگانگی های ریسمانها بر می آید هم شهرت دارد که منجر به فرضیه گوپاکومار-وفا شد. این موضوع با عنوان “مهندسی هندسی نظریه های میدان کوانتومی” شناخته می شود. در سال ۱۹۹۷ او نظریه اف را ارائه داد که جزو نظریه های شناخته شده در ابرریسمان است.
پی بردن به معنی نهفته دوگانگی های ریسمانها و همچنین تلاش در به کارگیری نظریه ابرریسمان برای حل مسائل حل نشده در فیزیک ذرات بنیادی از علائق پژوهشی دکتر کامران وفاست..
وفا که مشارکتهای عمیقی در زمینه نظریه های ریسمان توپولوژیک و فهمیدن تقارن آینه ای و ساخت مدار-خمینه در نظریه ریسمان، داشته پیش از این نیز جوایز علمی بزرگی چون مدال دیراک سال ۲۰۰۸، جایزه محقق جوان ریاست جمهوری آمریکا، فرهنگستان هنر و علوم آمریکا ۲۰۰۵ را کسب کرده است.
وی از موسسان شبکه ایرانیان برای دانش و نوآوری (نیکی) است و طی سالهای اقامت در آمریکا سفرهای علمی متعددی به ایران داشته است.
انتهای پیام