معاون آموزشی وزیر بهداشت با اشاره به تخلفات علمی اخیر گروهی از محققان ایرانی که منجر به گزارش نیچر مبنی بر رد مقالات آنها از سوی اشپرینگر نیچر شد، گفت: ۴۲۰ نفر در این ۵۸ مقاله نامشان آمده است که از این تعداد ۱۰۰ نفر به طور جدی درگیر موضوع بودند و سه نفر تخلفات خیلی بارز داشته اند. یک نفر ۲۱ تخلف، یک نفر ۱۵ تخلف و یک نفر ۱۲ تخلف را در این مجموعه انجام داده است.
به گزارش دیده‌بان علم ایران تدکتر باقر لاریجانی در نشست مدیران آموزشی ده کلان منطقه آمایشی که در وزارت بهداشت برگزار شد،افزود: معاونت آموزشی وزارت بهداشت از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی موظف شد گزارشی درباره سرقتهای علمی در پایان‌نامه ها ارائه کند.
وی افزود: در معاونت آموزشی وزارت بهداشت کار وسیعی را در زمینه پایان‌نامه ها آغاز کرده ایم و طی دو هفته آینده گزارشی از این موضوع تهیه و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می‌شود. همچنین گزارش وضعیت پایان نامه‌های دانشجویی در تهران تکمیل شده و گزارش وضعیت شهرستانها با همکاری کلان منطقه های آمایشی پیش می‌رود. در این گزارشها، اطلاعات به صورت غیرمستقیم از دانشجویان و اساتید اخذ خواهد شد تا گزارش نهایی تهیه شود.
به گفته لاریجانی، پس از تهیه گزارش متناسب با شرایط تصمیم می‌گیریم تا این مشکل کشوری در زمینه پایان نامه ها و سرقت های علمی حل شود.
وی با اشاره به موضوعات مختلفی که در حیطه های آموزشی و پژوهشی در روزهای اخیر، ساحت علمی کشور را تهدید کرده است، گفت: واقعیت این است که ما در بسیاری از زمینه های پزشکی در دنیا سرآمد هستیم. در پیوند کلیه، سلول درمانی و پیوند مغز و استخوان جزو کشورهای برجسته هستیم و یا حتی در برخی رشته های تحقیقاتی جزو چند کشور اول دنیا قرار داریم.
لاریجانی گفت: مقاله تنها یکی از اجزاء تولیدات علمی محسوب می شود. ما اکنون در حوزه پزشکی آنقدر سرآمد هستیم که هیچ بیماری برای تشخیص و درمان نیازی به خروج از کشور ندارد.
وی یادآور شد: ۳۰ هزار مقاله سالانه در کشور تولید می شود و ما باید این سیر را به همین شکل ادامه دهیم و همانطور که مقام معظم رهبری فرموده اند رشد علمی ایران کاهش نیابد.
معاون آموزشی وزیر بهداشت درباره میزان تولیدات علمی ایران گفت: خوشبختانه علاوه بر تعداد تولیدات علمی، تعداد ارجاعات نیز افزایش داشته است و با توجه به اینکه ۳۰ درصد تولیدات را در منطقه، ایران تولید می کند بسیاری از این مقالات نیز مورد ارجاع قرار می گیرد.
لاریجانی با اشاره به اتفاقات اخیر در حوزه علمی و پژوهشی یادآور شد: دو اتفاق در این زمینه رخ داده است. گزارش مجله ساینس و گزارش مجله اشپرینگر نیچر. در گزارش مجله ساینس فردی که محقق نبوده و ژورنالیست حوزه های جنبی علمی محسوب می شود حدس و گمان زده و ادعا کرده است ۱۰ درصد تولیدات پایان نامه های کشور ساختگی است و همچنین ۳۳۰ هزار پیوند کاری در این زمینه وجود دارد.
معاون آموزشی وزیر بهداشت اضافه کرد: ما تحقیق کردیم این عدد درست نبوده و ۳۰۰ موسسه در کشور در زمینه پایان نامه فعالیت می کنند. ما نمی خواهیم بگوییم مشکل وجود ندارد اما می گوییم که ساینس آن را بزرگنمایی کرده است.
وی با اشاره به گزارش مجله اشپرینگر افزود: در همین حین گزارشی از یکی از مجلات میجر منتشر شده که تعدادی از مقالات ایرانی را به دلیل سرقت علمی رده کرده اند. این در حالی است که رد کردن مقالات یک کار معمول از سوی ناشرین بین المللی است و سالانه از سوی تمام نشریات بخشی از مقالات از تمام نقاط دنیا ممکن است به دلایلی رد شوند.
لاریجانی با اشاره به جزئیات تخلف علمی صورت گرفته در ۵۸ مقاله ایرانی گفت: ۴۲۰ نفر در این ۵۸ مقاله نامشان آمده است که از این تعداد ۱۰۰ نفر به طور جدی درگیر موضوع بودند و سه نفر تخلفات خیلی بارز داشته اند. یک نفر ۲۱ تخلف، یک نفر ۱۵ تخلف و یک نفر ۱۲ تخلف را در این مجموعه انجام داده است.
وی افزود: باید به گونه ای منطقی با این بازار تخلفات علمی برخورد کنیم تا چشمه تقاضای این گروه را بخشکانیم. در گزارش نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی خیلی دقیق در مورد اینکه کدام گروه ها و کدام رشته ها بیشترین تقاضا و تخلف را در حوزه پایان نامه ها دارند، ارائه می کنیم.
لاریجانی با اشاره به سوءاستفاده ای که از فضای علمی ایجاد شده، رخ داده گفت: واقعه دیگری که در اینجا رخ داده این است که تعدادی سایت ها نام افرادی را که در حوزه های علمی و پزشکی معروف و صاحب نظر بودند و تولیدات علمی بیشتری در سال داشته اند را به این تخلفات ربط داده و اعلام کرده اند.
وی افزود: این در حالی است که دانشمندان برتر کشور یک نفره تحقیق نمی کنند بلکه همه آنها در مراکز تحقیقاتی با همکاری تیم های تحقیقاتی و زمینه های بالینی متعدد فعالیت تحقیقات می کنند و در نهایت از این فعالیت ها مقاله استخراج می کنند.
لاریجانی تاکید کرد: هیچ کدام از دانشمندان مشهور نامشان در میان آن ۵۸ مقاله نبوده است. توجه داشته باشید که ۱۴۰ نفر اساتید ایرانی اچ ایندکس بالای ۲۰ دارند و ۳۵ درصد این افراد به مقالات آنها به طور دائم ارجاع داده می شود.
وی تاکید کرد: اگر مقالات علمی ارزشی نداشته باشند به آنها ارجاع هم داده نمی شود و باید بدانیم که در حوزه پزشکی حتی در دنیا هم کار فردی بسیار کم انجام می شود و بهترین و مهمترین مقالات دنیا نتیجه کارهای تیمی و تحقیقاتی چند مرکز است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مشکلاتی که در زمینه تولیدات علمی وجود دارد گفت: به هر حال مجموعه انتشارات علمی یکی از مولفه های محصولات پژوهشی هستند و طبعا هر جایی که بخواهد توسعه پیدا کند ممکن است چالش هایی نیز داشته باشد اما باید دقت کنیم که حتی یک پایان نامه یا مقاله مشکل دار هم موضوع بدی است؛ هرچند این اتفاقات هیچ ربطی به محققینی که تعداد تولیدات علمی بالایی دارند، ندارد.
لاریجانی گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی هیأتی را برای رسیدگی به موضوع تخلفات علمی در پایان نامه ها تعیین کرده است و در دو هفته آینده گزارش آن در صحن شورا قرائت می شود.
معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: وزارت بهداشت در بحث پایان نامه ها در حوزه آموزشی به صورت جدی پیگیری هایی انجام می دهد و در حوزه پژوهشی نیز به مقالات توجه خواهد کرد.
وی با اشاره به بحث آئین نامه ارتقا هیئت علمی و انتقاد به تعداد مقالات در این آئین نامه گفت: ما آئین نامه را به طور کامل تغییر داده ایم و با مطرح کردن بحث سرآمدی آموزشی و پژوهشی، دیگر یک استاد سرآمد نیازی به تعداد مقاله و پایان نامه برای ارتقا ندارد.
انتهای پیام