وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، یکی از عوامل اقدامات غربیها در حذف مقالات محققان ایرانی در مجلههای علمی را توفیقات روزافزون ایران در زمینه علمی دانست و گفت: با توجه به گزارش پایگاههای استنادی و سایر مراکزی که وضعیت علمی دنیا را رصد میکنند، رشد علمی ایران چشمگیر و قابل توجه بوده است و همین امر باعث شده که غربیها چنین مواضع خصمانهای را علیه ایران اتخاذ کنند.
به گزارش دیدهبان علم ایران مجله نیچر چندی پیش از حذف ۵۸ مقاله محققان ایرانی از هفت نشریه علمی چاپ شده توسط دو ناشر علمی خبر داد و ادعا شد که این مقالات که فهرست آنها نیز منتشر شده حاوی نشانههایی از سرقت علمی یا دستکاری در روند داوری یا نام نویسندگان بوده اند. مجله علمی نیچر، اول نوامبر از جمع آوری بخشی از این مقالات خبر داد که در ادامه روند شناسایی موارد مشابه در سال ۲۰۱۵ شناسایی شده اند.
انتشارات علمی Springer Nature که نسبت به حذف این مقالات که نام ۲۸۲ محقق ایرانی در آنها ذکر شده اقدام کرده و مدعی شده که نشانه هایی از تقلب در روند ارزیابی علمی و انتشار این مقالات شناسایی شده است.
حذف ۲۸ مورد از مقالات توسط موسسه BioMed Central (BMC) صورت گرفت که اعلام کرده بود ۴۰ مقاله دیگر را نیز مورد بررسی قرار داده است. در همین حال موسسه Springer نیز ۳۰ مقاله منتشر شده در سه مجله اش را تعلیق و ۹ مورد دیگر را مورد بررسی قرار داده است.
این دو موسسه تحت مدیریت Springer Nature هستند که همچنین ناشر مجلات Nature است.
ادعا شده که این اقدام در پی یک تحقیق و توسط یک افشاگر انجام شده که به شواهدی دال بر سرقت ادبی، دستکاری در نام نویسندگان و نیز دستکاری در فرایند ارزیابی علمی دست یافته که به منظور فریب سیستم ارزیابی علمی و انتشار و اختصاص جعلی نویسندگی مقاله صورت گرفته است.
به ادعای مجله آمریکایی نیچر، مقالاتی که توسط اشپرینگر (Springer) جمع آوری شده اند، دارای دستکاری هایی در نام نویسندگان و در فرایند داوری و ارزیابی علمی بودند و در ۷۰ درصد آنها نشانی از سرقت ادبی و علمی دیده شده است. تمام مقالات حذف شده توسط BMC نیز که در چهار نشریه موسسه چاپ شده بودند حاوی نشانه هایی از دستکاری در نویسندگی، ۵۷ درصد آنها دارای نشانه هایی از دستکاری در روند داوری و ارزیابی علمی و ۹۳ درصد نیز حاوی نشانه هایی از سرقت ادبی و علمی بوده اند.
انتشارات اشپرینگر پارسال هم ۶۴ مقاله دیگر را به دلیل آنچه نگرانی هایی در مورد ارزیابی علمی تقلبی خوانده حذف کرده بود. به ادعای این ناشر گزارش های داوری و ارزیابی علمی از طریق ایمیل های جعلی منتسب به نام دانشمندان واقعی در آن مقالات ثبت شده بودند. BMC نیز سال گذشته ۴۳ مقاله دیگر را به دلایل مشابه تعلیق کرده بود. چند ناشر بزرگ دیگر نیز کشفیات مشابهی از ارزیابی های علمی جعلی را گزارش کرده بودند.
بنابر اعلام نیچر نویسندگان مقالات حذف شده که فهرست آنها نیز اعلام شده از این موضوع آگاه شده و برخی پاسخهایی داده اند. ۲۵ مورد از مقالات تعلیق شده از سوی اشپرینگر در نشریه Tumour Biology چهار مقاله در Journal of Parasitic Diseases و یک مقاله دیگر در Comparative Clinical Pathology چاپ شده بودند.
در بین ۲۸ مقاله حذف شده از سوی موسسه BMC نیز ۲۳ مقاله در Diagnostic Pathology، دو مقاله در هر یک از مجلات Cancer Cell International و Journal of Ovarian Research و یکی در World Journal of Surgical Oncology چاپ شده بودند.
البته به گفته صاحبنظران علمی، تخلف در زمینه انتشارات علمی پدیده ای است که تمام کشورها با آن مواجهند و هر ساله صدها مورد از این قبیل تخلفات شناسایی میشود.
انتهای پیام